Ηταν 15 Οκτωβρίου 1940 όταν ο δικτάτορας Μουσολίνι κάλεσε τους στρατηγούς του στη Ρώμη για να ρυθμίσει τις τελευταίες λεπτομέρειες πριν την εισβολή στην Ελλάδα. Τα υψηλόβαθμα στελέχη του στρατιωτικού μηχανισμού του Μουσολίνι ήταν βέβαια, πως με έναν “περίπατο” των Ιταλικών στρατευμάτων προς την Αθήνα θα την κατακτούσαν καθώς είχαν την βεβαιότητα, ότι ο ελληνικός πληθυσμός δεν θα αντιδρούσε στην ιταλική εισβολή. Σύμφωνα δε με τα πρακτικά του τελευταίου Πολεμικού Συμβουλίου των Ιταλικών ενόπλων δυνάμεων για την εισβολή στην Ελλάδα, οι Βούλγαροι θα καταλάμβαναν την Θεσσαλονίκη, ενώ είχαν υπολογίσει ότι η απόσταση απο την Ήπειρο στην Αθήνα ήταν 250 χιλιόμετρα. Μνημειώδης η άγνοια και η προχειρότητα της ιταλικής κυβέρνησης και των Ιταλών στρατιωτικών, τους οδήγησε σε μια απ΄τις μεγαλύτερες ήττες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Αξίζει τον κόπο να δούμε ένα μέρος από τα πρακτικά της 15ης Οκτωβρίου 1940, και του τελευταίου Πολεμικού Συμβουλίου των Ιταλικών ενόπλων δυνάμεων για την εισβολή στην Ελλάδα όπως τα παρουσιάζουν η http://mixanitouxronou. και το αρχείο της http://ert
Ντούτσε (Μουσολίνι): Σκοπός της συσκέψεως είναι να καθορισθούν αι λεπτομέρειαι της δράσεως την οποίαν απεφάσισα να αναλάβω κατά της Ελλάδος. Την επιχείρησιν αυτήν την ωρίμασα εις την σκέψιν μου από μακρών μηνών, πριν ακόμη και από την συμμετοχήν μας εις τον πόλεμον, πριν ακόμη και από την έκρηξιν του πολέμου. Σας καλώ να μου εκθέσετε τις απόψεις σας. Ποια είναι η κατάσταση στην Ελλάδα;
Τζακομóνι (ανώτατος διοικητής των Ιταλικών δυνάμεων στην Αλβανία): Η κοινή γνώμη στην Ελλάδα είναι αδιάφορος
Ντούτσε: Ποια είναι η ψυχική κατάσταση του ελληνικού πληθυσμού;
Τζακομóνι: Φαίνεται πως οι Έλληνες έχουν χάσει το ηθικόν των.
Τσιάνο (Υπουργός Εξωτερικών): Υπάρχει σαφής διαχωρισμός μεταξύ του πληθυσμού και μιας ιθυνούσης τάξεως, πολιτικής και πλουτοκρατικής, η οποία εμπνέει την αντίστασιν και καλλιεργεί το αγγλόφιλον πνεύμα. Ο λοιπός πληθυσμός είναι αδιάφορος εις όλα τα γεγονότα, περιλαμβανομένης και της εισβολής μας.
Ντούτσε: Πόσας δυνάμεις έχετε;
Πράσκα (Στρατηγός, επικεφαλής της εισβολής στην Ελλάδα): Περίπου 70. 000 άνδρας, και επιπλέον τα ειδικά τάγματα. Συνεπώς έναντι του αντιπάλου, διαθέτοντος περίπου 30.000 άνδρας, έχομεν υπεροχήν δύο προς ένα.
Ντούτσε: Πως είναι το ηθικόν των δυνάμεων μας;
Πράσκα: Το ηθικόν των στρατευμάτων μας είναι υψηλότατον, ο ενθουσιασμός εις ύψιστον βαθμόν. Η μόνη εκδήλωσις απειθαρχίας την οποίαν συνήντησα υπήρξεν η ανυπομονησία των αξιωματικών και των στρατιωτών να βαδίσουν προς την μάχη.
Μπαντóλιο (αρχηγός του Γενικού Επιτελείου): Εξετάζων το ελληνικόν πρόβλημα τονίζω ότι περιοριζόμενοι εις μόνην την Ήπειρον δεν ανταποκρινόμεθα εις την περίστασιν. Δέν υπερβάλλω λέγων ότι, εάν θέλωμεν να καταλάβωμεν την Ελλάδα, πρέπει να καταλάβωμεν και την Κρήτην και την Πελοπόννησον. Η επιχείρησις εις Ήπειρον, η μελετηθείσα υπό του Βισκόντι Πράσκα, βαίνει καλώς. Εξασφαλιζομένης της Ηπείρου, αι αντίπαλοι δυνάμεις δεν θα μας παρουσίαζαν σοβαράς δυσκολίας.
Ντούτσε: Ίνα διασαφηνίσωμεν τα εκτιθέμενα θέματα, ερωτώ πως αντιμετωπίζεται η προέλασις προς Αθήνας, μετά την κατάληψιν της Ηπείρου;
Πράσκα: Δεν την βλέπω δυσχερή. Μία ομάς πέντε ή εξ μεραρχιών θα ήτο αρκετή.
Μπαντóλιο: Εγώ θα εθεώρουν μάλλον επείγουσαν την προέλασιν προς Αθήνας παρά προς Θεσσαλονίκην.
Τσιάνο: Πολλώ μάλλον εφ’ όσον είναι πιθανή βουλγαρική επέμβασις.
Ντούτσε: Μου φαίνεται τώρα ότι αι ιδέαι παγιούνται. Ενέργεια εις Ήπειρον. Πιθανή βουλγαρική επέμβασις στη Θεσσαλονίκη. Πλήρης συμφωνία διά την κατάληψιν των Αθηνών.
Πράσκα: Κατόπιν, εξ Αθηνών, διασχίζομεν την Ελλάδα και φθάνομεν εις Θεσσαλονίκην αναχωρούντες εκ της πρωτευούσης. (και τώρα οι Ιταλοί στρατηγοί δίνουν τα ρέστα τους στην ακρίβεια !!)
Ντούτσε: Ποία η απόστασις μεταξύ Ηπείρου και Αθηνών
Πράσκα: 250 χιλιόμετρα με μέτριον οδικόν δίκτυον.
Ντούτσε: Και πώς είναι το έδαφος ;
Πράσκα: Λόφοι υψηλοί, τραχείς.
Ντούτσε: Και η κατεύθυνσις των κοιλάδων;
Πράσκα: Εξ ανατολών προς δυσμάς, ήτοι κατάλληλος δια την προέλασιν προς Αθήνας.
Ντούτσε: Τούτο είναι σπουδαίον. Τας διεσχίσατε;
Πράσκα: Ναι, πολλάκις. Ντούτσε: Πόσας συμπληρωματικάς μεραρχίας νομίζετε ότι είναι αναγκαίον να στείλωμεν εις Αλβανίαν δια να καταλάβωμεν ολόκληρον το έδαφος που οδηγεί εις Αθήνας;
Πράσκα: Κατά πρώτον λόγον θα ήρκουν τρεις μεραρχίαι, ωργανωμέναι ως ορειναί. Τα στρατεύματα αυτά θα ηδύναντο να μεταφερθούν εις τον λιμένα Άρτης εντός μιας μόνης νυκτός. (και για να μην μείνουν παραπονεμένοι οι σύμμαχοι Αλβανοί…).
Ντούτσε: Ωραία, αλλά αποδίδω και κάποιαν σημασίαν εις αλβανικήν συμβολήν, τόσον εις τακτικά στρατεύματα όσον και εις συμμορίας.
Πράσκα: Θα ηδύναντο να οργανωθούν συμμορίαι 2500-3000 ανδρών, πλαισιωμένοι με αξιωματικούς μας.
Τζακομóνι: Αι αιτήσεις είναι άπειροι.
Ντούτσε: Συνεπώς δύνασθε να οργανώσετε κάποιον αριθμόν συμμοριών.
Πράσκα: Όλα είναι ωργανωμένα. Ετηλεγράφησα ήδη να ετοιμασθούν τα πάντα και να ειδοποιηθούν τα άτομα.
Τζακομóνι: Εις Αλβανίαν υπάρχει η επιθυμία να κληθούν και μερικαί κλάσεις.
Ντούτσε: Τί δίδει εκάστη κλάσις ;
Τζακομóνι: Περίπου 7.000 άνδρας. (Αλλά ο… πονηρός Μουσολίνι φοβάται μην του πάρουν οι Αλβανοί τη… δόξα από την ήττα της Ελλάδας!!)
Ντούτσε: Χρειάζεται, εις τούτο, προσοχή. Δεν πρέπει να αποτελέσουν υπερβολικήν συμβολήν εις τρόπον ώστε να φαντασθούν ότι αύται κατέκτησαν την Ήπειρον. Μία μικρά συμβολή των αλβανικών στοιχείων θα ήτο πρόσφορος. (και επειδή ο Μουσολίνι φαίνεται ότι βαρέθηκε το συμβούλιο – προφανώς είχε αργήσει σε πιο ενδιαφέρον ραντεβού).
Ντούτσε: Νομίζω ότι εξητάσαμεν όλας τας απόψεις του προβλήματος.
Μπαντóλιο: Αι λεπτομέρειαι θα καθορισθούν υπό του Γενικού Επιτελείου. Ντούτσε: Ανακεφαλαίωσις. Επίθεσις εις Ήπειρον. Πίεσις προς Θεσσαλονίκην. Και, εις δεύτερον χρόνον, προέλασις προς Αθήνας. ( Και αργότερα συνεχίζουμε με την κατάκτηση… άλλων χωρών).
