Του Γιώργου Δημητρακόπουλου
Το 2018 ήταν χωρίς αμφιβολία ένας χρόνος στη διάρκεια του οποίου εκτυλίχθηκαν σοβαρά γεγονότα και φαινόμενα η σημασία των οποίων για το μέλλον θα είναι καθοριστική.
Μια τελευταία ματιά στο παρελθόν μας υπενθυμίζει σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν ως αποτέλεσμα της δραστηριότητας κρατών, μεγάλων ή μικρότερων,όπως για παράδειγμα η συνάντηση στη Σιγκαπούρη ανάμεσα στον Πρόεδρο των ΗΠΑ Donald Trump και τον ηγέτη της Βορείου Κορέας Kim Yong Oun, ή η νέα ένταση στις σχέσεις Ρωσίας-Ουκρανίας μετά τα γεγονότα στη θάλασσα του Azov και τα Στενά του Kerch ή οι επίπονες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στη Μεγάλη Βρετανία και την Ευρωπαϊκή Ένωση για το Brexit.
Παράλληλα όμως μας υπενθυμίζει και κάποια γεγονότα και φαινόμενα με χαρακτηριστικά που υπερβαίνουν τα όρια των κρατών, όπως ακριβώς και οι συνέπειες τους. Τέτοια φαινόμενα και γεγονότα είναι :
Πρώτον η Κλιματική Αλλαγή. Το 2018 πυρκαγιές, πλημμύρες , τυφώνες και γενικά έντονα καιρικά φαινόμενα έπληξαν διάφορες περιοχές και χώρες στον Πλανήτη ανάμεσα στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα, προκαλώντας τεράστιες απώλειες ανθρώπινων ζωών και πολλές άλλες σοβαρές υλικές καταστροφές. Παρατηρήθηκαν σημαντικές αυξομειώσεις και αλλαγές στις θερμοκρασίες σε διάφορα σημεία του Πλανήτη ενώ οι πάγοι στην Αρκτική λιώνουν, κατά την άποψη των ειδικών, με ταχύτερους ρυθμούς από ότι στο παρελθόν. Παρά κάποιες αξιόλογες προσπάθειες για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, όπως η τελευταία διεθνής σύνοδος στην Πολωνία, η κλιματική αλλαγή και τα φαινόμενα που προκαλεί μάλλον θα μας συνοδεύουν και την νέα χρονιά που έρχεται κάνοντας ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη λήψης δραστικών μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος στον Πλανήτη.
Δεύτερον, οι απειλές για την προστασία των προσωπικών δεδομένων και τον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής των πολιτών. Το σημαντικό αυτό θέμα έλαβε τεράστιες διαστάσεις όταν μία έρευνα της έγκριτης εφημερίδας The New York Times αποκάλυψε ότι μία εταιρεία συμβούλων και επικοινωνιολόγων, η Cambridge Analytica, χρησιμοποίησε πάρα πολλά στοιχεία και δεδομένα χρηστών του Facebook, χωρίς οι ίδιοι να το γνωρίζουν και να έχουν δώσει την συγκατάθεση τους, προκειμένου να συμβάλλει στην εκλογική νίκη του σημερινού Προέδρου των ΗΠΑ Donald Trump.
Όπως είναι γνωστό η σημαντική αυτή αποκάλυψη της έγκριτης εφημερίδας είχε ως αποτέλεσμα την διεθνή κατακραυγή κατά της εταιρείας του Facebook, η οποία υποχρεώθηκε σε σημαντικές αλλαγές στην πολιτική της σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων των χρηστών του Facebook ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθέτησε αυστηρότερη νομοθεσία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Δυστυχώς τα προβλήματα δεν σταμάτησαν εδώ αφού λίγους μήνες μετά την πρώτη αυτή αποκάλυψη υπήρξε και δεύτερη σύμφωνα με την οποία το Facebook επέτρεψε σε εταιρείες όπως η Microsoft, η Amazon και άλλες παρόμοιες να χρησιμοποιήσουν στοιχεία και δεδομένα χρηστών εν αγνοία τους, για τις δικές τους επιχειρηματικές δραστηριότητες. Το ζήτημα είναι πολύ σοβαρό και θέτει δεοντολογικά ζητήματα σχετικά με τις δραστηριότητες εταιρειών προϊόντων τεχνολογίας και θα μας ακολουθεί αφού η τεχνολογία και η χρήση των προϊόντων της είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας.
Τρίτον, η Μετανάστευση η οποία έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις αφού πέρα από τα μεταναστευτικά ρεύματα που προκλήθηκαν λόγω του πολέμου στη Συρία και των διώξεων στη Μιανμάρ, προέρχεται και από άλλες περιοχές του Πλανήτη όπως η Αφρική και η Νότιος Αμερική η υπάρχουσα κρίση σε χώρες της οποίας όπως η Βενεζουέλα,, οδήγησε πολλούς να προσπαθούν να αναζητήσουν ένα καλύτερο μέλλον κυρίως στις ΗΠΑ όπου όμως συναντούν την αντίθεση του Αμερικανού Προέδρου με τις γνωστές περί μετανάστευσης απόψεις του.
Όμως η μετανάστευση έχει και άλλες σημαντικές διαστάσεις, με πρώτη βέβαια την ανθρώπινη, αφού έχουν ήδη χαθεί πάρα πολλοί άνθρωποι όλων των ηλικιών ενώ άλλοι υποφέρουν από τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης στα κέντρα υποδοχής μεταναστών, και δεύτερη την έξαρση, και στις ΗΠΑ και σε πολλές χώρες της Ευρώπης, ακραίων εθνικιστικών ιδεολογικών ρευμάτων με κύριο χαρακτηριστικό την αντίθεση τους στην υποδοχή και φιλοξενία μεταναστών. Η μετανάστευση θα αποτελεί ένα σημαντικό θέμα και την επόμενη χρονιά αφού η εξαθλίωση ,οι κρίσεις και οι πόλεμοι που είναι οι κύριες αιτίες που την προκαλούν δυστυχώς συνεχίζονται χωρίς να αναλαμβάνονται σοβαρές πρωτοβουλίες για την εξάλειψη των αιτίων που αναγκάζουν εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον Πλανήτη να υπομένουν πολλά αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον.
Τέλος τέταρτον οι εμπορικοί πόλεμοι ξεκινώντας από τον ανταγωνισμό των ΗΠΑ με την Κίνα που έχουν αρνητική επίδραση στην παγκόσμια οικονομία και κατά συνέπεια στην καθημερινότητα πολλών εκατομμυρίων πολιτών σε ολόκληρο τον κόσμο που εξαρτάται από την διακίνηση και χρήση προϊόντων.
Χωρίς να παραγνωρίζεται η σημασία συγκεκριμένων γεγονότων και επιλογών κρατών, οργανισμών αλλά και πολιτών που συνέβησαν το 2018, τα παραπάνω φαινόμενα παγκόσμιας έκτασης έχουν ιδιαίτερη σημασία αφενός γιατί όλα μαζί και το καθένα ξεχωριστά επηρεάζουν τους υφιστάμενους κοινωνικούς ιστούς, αφετέρου γιατί η αντιμετώπιση τους προϋποθέτει επαναπροσδιορισμό του τρόπου και των πολιτικών που εφαρμόζονται για τον σκοπό αυτό. Με δεδομένο ότι όλα αυτά τα φαινόμενα είναι τα οικτρά αποτελέσματα της λειτουργίας ενός κυρίαρχου συστήματος ,είναι σαφές ότι η αντιμετώπιση τους δεν μπορεί να είναι ουσιαστική όταν βασίζεται σε «εργαλεία» του συστήματος αυτού. Και αυτό ακριβώς μπορεί να αλλάξει μόνο με τον επαναπροσδιορισμό και την αλλαγή του συστήματος που σήμερα κυριαρχεί στον Πλανήτη.
