Του Γιώργου Δημητρακόπουλου
Στη θάλασσα του Αzon μεταφέρεται ,όπως έδειξαν πρόσφατα γεγονότα, η γνωστή πλέον σύγκρουση της Ρωσίας με την Ουκρανία. Η σχετικά μικρή σε έκταση θάλασσα αυτή είναι μία παραφυάδα της Μαύρης Θάλασσας με την οποία ενώνεται μέσα από τα Στενά του Kerch. Αυτή η θαλάσσια περιοχή που περιβάλλεται από την Ουκρανία, την Κριμαία και την Ρωσία θεωρείται σημαντική και από τις δύο χώρες.
Για την Ουκρανία γιατί στα παράλια της βρίσκονται δύο πόλεις τα λιμάνια των οποίων θεωρούνται σημαντικά για τη χώρα. Πρόκειται για το Berdiansk και τη Μαριούπολη η οποία είχε καταληφθεί από τα Ρωσικά στρατεύματα το 2014,για να εγκαταλειφθεί λίγο αργότερα λόγω της σθεναρής αντίστασης των Ουκρανικών δυνάμεων, με αποτέλεσμα η Μαριούπολη να θεωρείται πλέον το «σύμβολο» της Ουκρανικής Αντίστασης εναντίον των Ρώσων.
Για τη Ρωσία γιατί από το 2015 ξεκίνησε την κατασκευή μίας γέφυρας πού θα ενώνει εκείνη την περιοχή της χώρας με την ανατολική Κριμαία με απώτερο σκοπό την πιο εύκολη μετακίνηση περισσότερων στρατιωτικών δυνάμεων στην Κριμαία η στρατηγική σημασία της οποίας για τη Ρωσία είναι δεδομένη. Πέραν αυτού, ο σχεδιασμός της γέφυρας έγινε κατά τέτοιο τρόπο ώστε όταν ολοκληρωθεί θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στη ναυσιπλοΐα από και προς τη θάλασσα και τα δύο λιμάνια της Ουκρανίας. Ειδικοί εμπειρογνώμονες αναφέρουν ότι σύμφωνα με τα σχέδια, το ύψος της γέφυρας είναι αρκετά χαμηλό ώστε στο ήδη δύσκολο λόγω των γεωγραφικών χαρακτηριστικών του πέρασμα, η διέλευση ορισμένων τύπων πλοίων θα καταστεί αδύνατη δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα σε περιοχές της Ουκρανίας που ανεφοδιάζονται με προϊόντα που φθάνουν στα λιμάνια της Μαριούπολης και του Berdiansk, ενώ υπάρχει ενδεχόμενο να πληγούν σοβαρά και ουκρανικές εξαγωγές οι περισσότερες από τις οποίες γίνονται δια θαλάσσης.
Ως σήμερα το καθεστώς της θάλασσας του Azov είχε ρυθμιστεί με μία συμφωνία που οι δύο χώρες είχαν συνάψει το 2003, σύμφωνα με την οποία η θάλασσα είχε χαρακτηριστεί ως « εσωτερικά ύδατα» και των δύο και ως εκ τούτου δεν είχαν προχωρήσει σε οριοθέτηση χωρικών υδάτων, υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Σήμερα πολλοί στην Ουκρανία παρακινούν τον Πρόεδρο Poroshenko να καταγγείλει τη συμφωνία και να ασκήσει το δικαίωμα της Ουκρανίας για καθορισμό χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, παράλληλα με μία άλλη καταγγελία που η Χώρα έχει καταθέσει στα Ηνωμένα Έθνη εναντίον της Ρωσίας για παραβίαση των δικαιωμάτων της ως παράκτιας χώρας στην Κριμαία, τη Μαύρη θάλασσα ,την θάλασσα Azov και τα Στενά Kerch.
Η εικόνα για το τι ακριβώς συμβαίνει στην περιοχή γίνεται πληρέστερη αφού το τελευταίο χρονικό διάστημα η Ουκρανία προέβη στη μεταφορά σημαντικού αριθμού στρατιωτικών δυνάμεων στην περιοχή ενώ η Ρωσία ενέτεινε τους κατά θάλασσα ελέγχους διερχομένων Ουκρανικών κυρίως πλοίων. Παράλληλα η Ρωσία μετέφερε αρκετά πολεμικά της πλοία από την Κασπία θάλασσα χρησιμοποιώντας την διώρυγα που ενώνει τους ποταμούς Βόλγα και Ντον. Στην διένεξη παρενέβη για ακόμη μία φορά και η Τουρκία η οποία κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Ουκρανού Προέδρου Poroshenko εκεί διακήρυξε την στήριξη της προς την Ουκρανία όπως επίσης και την πρόθεση της οι δύο χώρες να συνεργαστούν και για τα θέματα παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κριμαία όπου βέβαια οι Tούρκοι παρεμβαίνουν για τα δικαιώματα των τουρκικής καταγωγής Τατάρων.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συσσώρευση ένθεν κακείθεν μεγάλου αριθμού στρατιωτικών και ναυτικών δυνάμεων στην περιοχή δημιουργεί κινδύνους για επέκταση της σύγκρουσης ανάμεσα στις δύο χώρες και στη θάλασσα γεγονός που οδηγεί αρκετούς να σκέφτονται μία νέα παρέμβαση των Ηνωμένων Εθνών με σκοπό να «ηρεμήσουν τα πνεύματα».
*Ο Γιώργος Δημητρακόπουλος είναι διεθνολόγος, ανήκει στην παλαιότερη εκδοτική οικογένεια που δραστηριοποιείται στον περιφερειακό τύπο. ‘Εχει διατελέσει σύμβουλος στο υπουργείο εξωτερικών, διευθυντής της εφημερίδας ”Ελευθερία” επί σειρά ετών ευρωβουλευτής και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμβουλος έκδοσης και αρθρογράφος της ”Ελευθεροτυπίας”