Της Μαρίνας Μπαμπαλιάρη
Όλα ξεκίνησαν απο ένα προγραμματισμένο ταξίδι δέκα ημερών με πλοίο στη μεταπολεμική Ελλάδα της δεκαετίας του ’50, όταν ο Ρόμπερτ Μακέιμπ Robert McCabe νεαρός τότε φοιτητής Αγγλικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πρίνστον Prinston έφτασε στην Ελλάδα και το ταξίδι εκείνο έμελλε να του αλλάξει όλη του τη ζωή.
Είχε την τύχη να βρεθεί στην σπαραγμένη μεν Ελλάδα απο τον πόλεμο , την φτώχεια και την εξαθλίωση, αλλά ο ίδιος είχε το ” χάρισμα “ να διακρίνει και να αποθανατίσει με τον φωτογραφικό του φακό και το διεισδυτικό βλέμμα του την ελπίδα για μια καλύτερη ζωή στα μάτια των Ελλήνων.
Συνάντησα τον κύριο Ρόμπερτ Μακέιμπ McCabe στην εκδήλωση που έγινε προς τιμήν του απο το Ευρωπαϊκό κέντρο Δελφών Ε.Π.Κε.Δ. και τις εκδόσεις Πατάκη στο Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή όπου έγινε η παρουσίαση του νέου του λευκώματος, με τίτλο “Η Ελλάδα μετά τον Πόλεμο. Τα χρόνια της ελπίδας”. Με την ηρεμία του στοχαστή , στην οποία τα χρόνια που πέρασαν δεν άφησαν κανένα σημάδι αφού αυτό το πέρασμα έγινε στον τόπο που λάτρεψε, ο κ. ΜακΚέιμπ μοιράζεται με χαρά τις εμπειρίες του με όλους εμάς. Όταν τον ρώτησα αν έχουν αλλάξει οι Έλληνες απο τότε μέχρι σήμερα, με σιγουριά μου απάντησε: “.…όταν φεύγουν οι τουρίστες και ησυχάζουν, οι Έλληνες είναι πάντα ίδιοι” κουβέντα γεμάτη αισιοδοξία που δεν πρέπει να λησμονούμε.
Η τοποθέτησή του γηραιού πλέον φωτογράφου, που μοιράζει τη ζωή του μεταξύ Ελλάδας και Νέας Υόρκης ήταν συγκινητική καθώς περιέγραφε, με την ίδια ζωντάνια και τον ίδιο ενθουσιασμό, το συναρπαστικό ταξίδι του σ’ όλες σχεδόν τις άκρες τις Ελλάδας όπου κατάφερε να “παγιδεύσει το χρόνο ” και να αποτυπώσει στο χαρτί μεταφέροντας σε εμάς σήμερα, τη δύναμη ενός λαού, των Ελλήνων, που ήταν χαρούμενοι αν και φτωχοί, που είχαν κέφι και ζωντάνια παρά τις τραγωδίες τους, που ήταν φιλόξενοι και γενναιόδωροι παρά τα δεινά τους και που δεν ζήταγαν χρήματα για να σου προσφέρουν ένα πιάτο φαγητό .
Τα ιστορικά ελληνικά τρεχαντήρια κατασκευασμένα στα ελληνικά “καρνάγια” από τεχνίτες με μεράκι αλλά και γνώση της θάλασσας και των μυστικών της, με τα οποία “ταξίδευαν” οι ψαράδες , οι σφουγγαράδες, οι επιβάτες των πλοίων της γραμμής , ακόμη και Βρετανοί κομάντος, σε επιχειρήσεις εναντίον των Γερμανών στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι άνθρωποι με την πατροπαράδοτη ελληνική τραγιάσκα με τους σημαντικούς πολιτικο-κοινωνικούς συμβολισμούς της, τα άλλοτε θλιμμένα και άλλοτε γεμάτα πονηρά χαμόγελα πρόσωπα των μικρών κοριτσιών που γονείς, συγγενείς και φίλοι τους έδωσαν την προσωνυμία “τσαπερδόνες” , τα ανέμελα παιχνίδια αγοριών και κοριτσιών στις φτωχογειτονιές και στις αλάνες , το ελληνικό σχολικό πηλήκιο σύμβολο μιας αντίληψης για την σχολική συμπεριφορά των μαθητών, ο ελληνικός καφές με το τσιγάρο, συνήθως άφιλτρο, στα τραπεζάκια των καφενείων , συνήθεια με πλούσιο περιεχόμενο, από την οποία οι Έλληνες ποτέ δεν παραιτήθηκαν , είναι μερικά από τα θέματα που απεικονίζονται στις καλλιτεχνικές φωτογραφίες του κ. Μακέιμπ, που συνδέονται αρμονικά με την παρουσίαση των αρχαίων μνημείων που βρίσκονται σε όλες σχεδόν τις γωνιές της Ελληνικής γής, σύμβολα ενός οικουμενικού πολιτισμού που έθεσε τις βάσεις για τον σύγχρονο κόσμο.
Αυτό το συναρπαστικό ταξίδι του Ρόμπερτ Μακέιμπ κράτησε μια ζωή. Ο ίδιος δηλώνει Ελλην και όχι Φιλλέλην που όμως γεννήθηκε σε άλλη χώρα, και οι υπέροχες φωτογραφίες του αποτελούν έναν μεγάλο πλούτο για τους Έλληνες και τους νέους, καθώς είναι ένα ζωντανό κομμάτι της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας τους .
Στην εκδήλωση μίλησαν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, καθηγητής και κάτοχος της Έδρα «Γιώργος Σεφέρης» στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ κ.Παναγιώτης Ροϊλός, ο κ.Κώστας Κωστής, Καθηγητής ΕΚΠΑ, και διευθυντής του ΜΙΕΤ, η κ.Έρη Σταυροπούλου καθηγήτρια ΕΚΠΑ, μέλος του ΔΣ του Ε.Π.Κε.Δ. ενώ χαιρετισμούς απεύθυναν ο κ.Κυριάκος Κουτσομάλλης, Γενικός Διευθυντής Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή και η εκδότρια κ Άννα Πατάκη. Τον συντονισμό έκανε η δημοσιογράφος κ. Κατερίνα Λυμπεροπούλου.
Ο κύριος Μακέιμπ δώρισε τα έργα του στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο και αποτελούν πλέον μέρος της μόνιμης συλλογής του.
Λεύκωμα: Ρόμπερτ Μακέιμπ “Η Ελλάδα μετά τον πόλεμο. Τα χρόνια της ελπίδας’ (ελληνόφωνη έκδοση: Πατάκης, αγγλόφωνη έκδοση: Abbeville Press).
*Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευματικής Ιδιοκτησίας η καθ΄ οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος.
Φωτογραφίες AllTimeClassic