Της Μαρίνας Μπαμπαλιάρη
Ήταν 20 Δεκεμβρίου του 1843 όταν έκανε την εμφάνιση του στις προθήκες των βιβλιοπωλείων της εποχής το βιβλίο του γνωστού Άγγλου συγγραφέα , Καρόλου Ντίκενς (Charles Dickens) με τον τίτλο « Μια Χριστουγεννιάτικη Ιστορία» ( A Christmas Carol) και κεντρικό ήρωα τον Εμπενιζερ Σκρούτζ ( Ebenezer Schrooge) η προσωπικότητα και η μετάλλαξη του οποίου από σκληρό , δύσκολο και ιδιότροπο άνθρωπο σε καλό, φιλεύσπλαχνο και γαλαντόμο εργοδότη και συμπολίτη , συζητούνται και στη σημερινή εποχή και όχι απαραίτητα μόνο την περίοδο των Χριστουγέννων.
Αυτή άλλωστε ήταν και η επιθυμία του ίδιου του συγγραφέα “Να έχεις μια καρδιά που ποτέ δεν σκληραίνει, ένα χαρακτήρα που ποτέ δεν κουράζει, ένα άγγιγμα που ποτέ δεν πονά”. Πράγματι ο Ντίκενς, έγραψε το βιβλίο με την επιθυμία τα μηνύματα και τα διδάγματα που αυτό περιείχε να παραμένουν ζωντανά στη μνήμη των ανθρώπων καθ’όλη τη διάρκεια του χρόνου, αν και η έκδοση του βιβλίου θα συνδέσει για πάντα το όνομα του Ντίκενς με την περίοδο των Χριστουγέννων. Η « Χριστουγεννιάτικη Ιστορία» είναι στην ουσία μια ιστορία που εκτυλίσσεται στη διάρκεια της Βικτωριανής εποχής στην Αγγλία και στην οποία αντικατοπτρίζονται πολλά από τα χαρακτηριστικά της εποχής και της κοινωνίας αυτής , όπως για παράδειγμα οι ακραίες αντιθέσεις πλούτου και φτώχειας και κοινωνικής αδικίας, που ο ίδιος ο Ντίκενς ήθελε να δει να αλλάζουν μέσα από την ευαισθητοποίηση των ανθρώπων για τα προβλήματα και τις ανάγκες των φτωχών.
Όμως πέρα από τον αναμφισβήτητο αυτό στόχο, ο Ντίκενς είχε , σύμφωνα με τις απόψεις μελετητών του έργου και της ζωής του, και ένα πολύ προσωπικό κίνητρο που τον οδήγησε στο να γράψει το βιβλίο αυτό: χρειαζόταν και ο ίδιος άμεσα χρήματα για να συντηρήσει την οικογένεια του, αφού είχε ξοδέψει σημαντικά ποσά στην περιοδεία του στην Αμερική την προηγούμενη χρονιά το 1842. Εκτός αυτού είχε περάσει δύσκολα παιδικά χρόνια με πολλές στερήσεις. Οι αναμνήσεις που είχε από την παιδική του ηλικία, από μια τριήμερη διαμονή του στις εργοστασιακές συνοικίες του Μάντσεστερ,αλλά και η γενικότερα δυσχερής θέση του,έγιναν η βάση για να γράψει το συγκεκριμένο βιβλίο.
Το βιβλίο αποτέλεσε μια μεγάλη εκδοτική επιτυχία αφού την πρώτη εβδομάδα από την εμφάνιση του στις προθήκες των βιβλιοπωλείων πούλησε 6000 αντίτυπα ( σχεδόν ολόκληρη την πρώτη έκδοση) ενώ μέσα στον υπόλοιπο χρόνο οι πωλήσεις έφθασαν τις 15.000 χιλιάδες αντίτυπα. Αλλά η χαμηλή τιμή πώλησης σε αντίθεση με την ακριβή βιβλιοδεσία απέφεραν στον Ντίκενς πολύ λιγότερα χρήματα από όσα υπολόγιζε.
Όμως ανεξάρτητα από την πολύ περιορισμένη οικονομική επιτυχία που είχε για τον ίδιο τον Ντίκενς, το βιβλίο είχε τον μεγάλο πολιτιστικό και κοινωνικό αντίκτυπο στον οποίο αποσκοπούσε ο συγγραφέας , αφού πέρασε το μήνυμα της ευσπλαχνίας και της φιλανθρωπίας προς τους φτωχούς και στερημένους που ο ίδιος, προερχόμενος και εκείνος από φτωχή οικογένεια με δύσκολα και γεμάτα στερήσεις παιδικά χρόνια , ήθελε να περάσει. Πράγματι οι χαρακτήρες του διηγήματος και η μεταξύ τους σχέση όπως αναπτύσσεται μέσα από την πλοκή του, σκιαγραφούν με ακρίβεια την εικόνα μιας εποχής,‘ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της οποίας ήταν ότι υπήρχε παντού ανάγκη και δυσκολίες χωρίς την απαραίτητη ανταπόκριση από όσους ήταν εύποροι, ενώ η λυτρωτική μετάλλαξη του Εμπενίζερ Σκρούτζ από ιδιότροπο και άσπλαχνο σε καλό , ευδιάθετο και φιλεύσπλαχνο που άρχισε να βοηθά τους μη έχοντες , αποτέλεσε ένα ηχηρό μήνυμα προς τους εύπορους της εποχής ώστε να αλλάξουν συνήθειες και συμπεριφορά. Άλλωστε το παράδειγμα για μια τέτοια φιλανθρωπική στάση, έδινε ο ίδιος ο Ντίκενς ο οποίος βοηθούσε πολλούς που είχαν ανάγκη ,μένοντας στην ιστορία ως ένας φίλος των φτωχών.
Γράφοντας τον επίλογο της ιστορίας ο Κάρολος Ντίκενς μας θυμίζει ότι αν το «πνεύμα των Χριστουγέννων» έμπαινε σε όλους μας, όπως συνέβη στον ήρωα της ιστορίας, τότε δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο κόσμος μας θα ήταν καλύτερος…Έτσι με την συγγραφή της « Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας» και την εκδοτική της επιτυχία ο Κάρολος Ντίκενς έκανε τον κόσμο πλουσιότερο προβάλλοντας ένα σημαντικό μήνυμα ανθρωπιάς και στάσης ζωής.
