Της Μαρίνας Μπαμπαλιάρη
Τα Χριστούγεννα του 1822 το Μεσολόγγι βρίσκετε υπό πολιορκία. Χιλιάδες Τούρκοι το πολιορκούν πάνω από δύο μήνες, ενώ οι δυνάμεις των Ελλήνων πολιορκημένων δεν ξεπερνούσαν τους 900 άντρες.
Οι ασθένειες θέριζαν το στρατόπεδο, οι μισθοί καθυστερούσαν, οι επιθέσεις από ομάδες κλεφτών ήταν συνεχείς και βέβαια είχαν αρχίσει οι συνηθισμένες διαφωνίες μεταξύ Τούρκων και Αλβανών αξιωματικών.
Ο Ομέρ Βρυώνης κι ο Κιουταχής προκειμένου να δώσουν λύση, αποφασίζουν να διεξάγουν μία νυχτερινή επίθεση, επιχείρηση δύσκολη για την εποχή καθώς δεν υπήρχαν τα μέσα για τέτοιου είδους επιχειρήσεις και ήταν δύσκολο να συντονιστούν τα τμήματα μάχης.
Το πείσμα και η ανάγκη των Τούρκων να σημειώσουν πρόοδο με την πολιορκία , τους έκανε να αποφασίσουν την επίθεση για την παραμονή των Χριστουγέννων, όταν όλοι οι Έλληνες θα βρισκόταν στην εκκλησία.
Οι ‘Ελληνες όμως πληροφορήθηκαν τα σχέδια των Τούρκων στρατηγών και ίσως το Μεσολόγγι να είχε πέσει από την πρώτη πολιορκία, αν οι Έλληνες δεν είχαν αυτή την πολύτιμη πληροφορία.
‘Εσωσε τους Μεσολογγίτες ο Γιάννης Γούναρης ο οποίος ήταν κυνηγός του Ομέρ Βρυώνη και ακολουθούσε υποχρεωτικά τον τουρκικό στρατό, γιατί κρατούσαν ομήρους όλη του την οικογένεια στην Άρτα.
Ο Γούναρης γνώριζε για τη νυχτερινή επίθεση την παραμονή των Χριστουγέννων, αλλά αν τολμούσε να προειδοποιήσει τους Μεσολογγίτες, θα καταδίκαζε σε θάνατο τη γυναίκα και τα παιδιά του.
Δε δίστασε ούτε στιγμή. Ξέφυγε γρήγορα απ’ το τουρκικό στρατόπεδο, λέγοντας πως πήγαινε για κυνήγι και ενημέρωσε τους πολιορκημένους.
Μάλιστα ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο επικεφαλής των Μεσολογγιτών, προέβλεψε σωστά ότι οι Τούρκοι θα έκαναν την επίθεση απ’ την ανατολική πλευρά του τείχους, που ήταν πιο αδύναμη. Ενίσχυσαν, λοιπόν, εκείνο το τμήμα και ετοιμάστηκαν για τη μάχη. Περίπου οχτακόσιοι Τουρκαλβανοί επιτέθηκαν στην ανατολική πλευρά του Μεσολογγίου και δεν κατάφεραν τίποτα καθώς βρήκαν σθεναρή αντίσταση ενώ οι απώλειες των Μεσολογγιτών ήταν ελάχιστες, οι απώλειες των Τούρκων ξεπερνούσαν τις 500.
Δυστυχώς, ο ηρωικός Γιάννης Γούναρης, ο άνθρωπος που έσωσε το Μεσολόγγι με την πολύτιμη πληροφορία, δεν σώθηκε. Οι Τούρκοι τον έπιασαν και τον εκτέλεσαν όπως και τους γονείς του, τη γυναίκα του, τα παιδιά του και αρκετούς συγγενείς του.
