Του Γιώργου Δημητρακόπουλου
Ο κορωνοϊός, όπως είναι γνωστό , πλήττει πλέον και τις ΗΠΑ στο σύνολο τους, με τις Πολιτείες , Καλιφόρνια και Νέα Υόρκη να σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος αυτής της πανδημίας και να θρηνούν τα περισσότερα θύματα. Ο Πρόεδρος Trump και η κυβέρνηση του, αν και με κάποια καθυστέρηση αποφάσισαν τελικά την λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ενώ το Αμερικανικό Κογκρέσο ενέκρινε τελικά δαπάνη ύψους 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, για την υλοποίηση ενός σχεδίου, του μεγαλύτερου στη σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ, που χαρακτηρίστηκε ως «γραμμή ζωής» για τις Αμερικανικές επιχειρήσεις, τα νοσοκομεία και μεγάλο αριθμό Αμερικανικών οικογενειών που υφίστανται τις συνέπειες της πανδημίας.
Τη ίδια στιγμή , ενώ δεν λείπουν από την πλευρά του Αμερικανού Προέδρου και άλλων υψηλά ιστάμενων αξιωματούχων όπως ο υπουργός των Εξωτερικών Μάικ Πομπέο για διεθνείς ευθύνες της Κίνας για την εξάπλωση του κορωνοϊού, Αμερικανοί ειδικοί μελετούν και την σχέση ανάμεσα στις συνέπειες από την κλιματική αλλαγή και την εξάπλωση του κορωνοϊού, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι μια τέτοια σχέση υφίσταται αφού , μεταξύ άλλων, η μόλυνση της ατμόσφαιρας από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ( προέρχονται κυρίως από τη χρήση ενέργειας προερχόμενης από ορυκτά καύσιμα), «διευκολύνει» την εξάπλωση του ϊού κυρίως σε άτομα που λόγω της μόλυνσης της ατμόσφαιρας αντιμετωπίζουν αυξημένα αναπνευστικά προβλήματα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία , ότι η εξάπλωση του κορωνοϊού , οι συνέπειες της, τα μέτρα που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση τους και η ετοιμότητα της κρατικής μηχανής να διαχειριστεί την κρίση, θα αποτελέσουν, όπως και στο παρελθόν ( βλ. τυφώνα Κατρίνα) κεντρικό θέμα στην προεκλογική εκστρατεία για τις Προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου, όταν αυτή επανέλθει σε πιο συντεταγμένους ρυθμούς. Είναι δε βέβαιο ότι έμφαση θα δοθεί και στη διασύνδεση ανάμεσα στην κλιματική αλλαγή και την εξάπλωση του ιού και γενικότερα των επιδημιών , ιδιαίτερα μάλιστα αν ληφθεί υπόψη ότι στα μάτια των Δημοκρατικών, οι γνωστές θέσεις του Προέδρου Trump για την κλιματική αλλαγή είναι καταστροφικές.
Με αυτό ως δεδομένο έχει σημασία να δει κανείς πως διαμορφώνονται οι θέσεις των Δημοκρατικών υποψηφίων για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον.
Μετά την αναμενόμενη άλλωστε αθώωση του Προέδρου D. Trump από την Γερουσία του Αμερικανικού Κογκρέσου όπου το Ρεπουμπλικανικό κόμμα διαθέτει την πλειοψηφία, η χώρα εισήλθε στην προεκλογική περίοδο για τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου 2020. Η περίοδος αυτή αφορά πρωτίστως το Δημοκρατικό κόμμα που θα πρέπει ως το ερχόμενο καλοκαίρι να αναδείξει τον υποψήφιο του, ο οποίος θα αντιπαρατεθεί στον Πρόεδρο Trump ο οποίος και , εκτός απροόπτου την τελευταία στιγμή ( κάτι τέτοιο φαίνεται μάλλον απίθανο), θα είναι εκ νέου ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού κόμματος για την Προεδρία των Η.Π.Α.
Έγκυροι αναλυτές στην Αμερικανική πρωτεύουσα υπογράμμιζαν ότι αρχικά το Δημοκρατικό κόμμα αντιμετώπιζε αρκετές δυσκολίες στην επιλογή του/της υποψηφίου του , παραπέμποντας στον μεγάλο αριθμό ενδιαφερομένων για το χρίσμα σε σύγκριση με προηγούμενες προεκλογικές αναμετρήσεις, αλλά και στην πολυσυλλεκτικότητα απόψεων των υποψηφίων πράγμα που καθιστούσε δύσκολη την τελική επιλογή. Οι προκριματικές εκλογές βέβαια που έλαβαν χώρα σε αρκετές πολιτείες ( Iowa, New Hampshire, Nevada Super Tuesday λόγω του γεγονότος ότι διεξάγονται ταυτόχρονα εκλογές σε 14 Πολιτείες) και ορισμένα «ευτράπελα» στη διάρκεια των τηλεοπτικών αναμετρήσεων ( αυτά αφορούν κυρίως την στάση του πρώην Δημάρχου της Νέας Υόρκης και ιδρυτού της ομώνυμης ιστοσελίδας M. Bloomberg) είχαν ως αποτέλεσμα αρνητική ψήφο για τους περισσότερους (ες) υποψηφίους υποχρεώνοντας τους να αποχωρήσουν από την εκλογική διαδικασία.
Έτσι ο κατάλογος των υποψηφίων έχει πλέον περιοριστεί στους δύο: τον Γερουσιαστή B. Sanders ( ήταν ήδη διεκδικητής του χρίσματος και στην προεκλογική περίοδο των εκλογών του 2016 αλλά είχε υποστεί εσωτερικό πόλεμο από την H. Clinton) που θεωρείται εκφραστής της Αμερικανικής Αριστεράς, και του πρώην Αντιπροέδρου των ΗΠΑ επί Προεδρίας B. Obama, Joe Biden, που όπως είναι γνωστό αποτέλεσε την «πέτρα του σκανδάλου» αφού τα αιτήματα του Προέδρου Trump προς τον Ουκρανό ομόλογο του για έρευνα σχετικά με την νομιμότητα των δραστηριοτήτων του γιού του κ. Biden στην Ουκρανία είχαν ως αποτέλεσμα την παραπομπή του Αμερικανού Προέδρου στη γνωστή νομική διαδικασία και δίκη. Ο κ. Biden θεωρείται μετριοπαθής.
Αν και πολλοί πολιτικοί παρατηρητές στην Αμερικανική πρωτεύουσα επισημαίνουν ότι ο κ. Trump, με την τακτική που ακολούθησε , έβλαψε την εικόνα των ΗΠΑ διεθνώς και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες να έχουν αποφασίσει «να τραβήξουν» ως ένα βαθμό το δικό τους δρόμο, αφενός θεωρούν ότι θα είναι πολύ δύσκολο να μην επανεκλεγεί ο Πρόεδρος Trump, αφετέρου πιστεύουν ότι υπάρχουν ορισμένα θέματα τα οποία μπορεί μεν ο Αμερικανός Πρόεδρος να έθεσε με τον δικό του ιδιόρρυθμο τρόπο, αλλά παραμένουν θέματα διακομματικού ενδιαφέροντος τα οποία και ένας Δημοκρατικός Πρόεδρος θα έθετε , βεβαίως με διαφορετικό , πιο διπλωματικό τρόπο. Το πιο ενδιαφέρον από αυτά είναι η επιστροφή των Αμερικανών στρατιωτών που βρίσκονται σε διάφορες περιοχές του κόσμου, που εκφράζεται με το γνωστό σύνθημα « Bring the Boys Home» σε μία περίοδο που πολλοί Αμερικανοί πολίτες προβληματίζονται σοβαρά για το αν η χώρα τους πρέπει να συνεχίσει να είναι « πανταχού παρούσα», με το σημαντικό οικονομικό κόστος που αυτό συνεπάγεται , η αν πρέπει να περιορίσει την διεθνή παρουσία της με στόχο την βελτίωση των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών των Αμερικανών πολιτών, γεγονός που καταλογίζουν στις θετικές επιδόσεις του κ. Trump.
Αν και τα θέματα που συζητούνται στις τηλεοπτικές αναμετρήσεις και προβάλλονται ως στοιχεία της ταυτότητας των υποψηφίων, καλύπτουν όλο σχεδόν τα φάσμα της εσωτερικής πολιτικής αλλά και πολλά σημεία της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, τα θέματα της Ενέργειας και της Κλιματικής Αλλαγής είχαν δεσπόζουσα θέση στην ως σήμερα εκλογική διαδικασία στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών, αφενός λόγω του γεγονότος ότι η συμμετοχή των ΗΠΑ στη Συμφωνία των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή που είχε αποφασιστεί επί Προεδρίας B. Obama, είναι κομβικής σημασίας θέμα στην πολιτική των Δημοκρατικών που θεωρούν , όχι αδίκως , ότι ο Πρόεδρος Trump απαξίωσε, αφετέρου διότι το θέμα της πολιτικής για την αντιμετώπιση των συνεπειών της Κλιματικής Αλλαγής, αποτελεί υψίστης σημασίας ζήτημα στην δημόσια ζωή των ΗΠΑ.
Mε αυτό ως δεδομένο, οι θέσεις των δύο , προς το παρόν, υποψηφίων του Δημοκρατικού κόμματος μπορούν να συνοψιστούν ως ακολούθως:
- Οι στόχοι: Ο κ. Biden υποστηρίζει ότι με το σχέδιο του η παραγωγή ενέργειας θα εξασφαλίζεται σε ποσοστό 100% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και πυρηνική ενέργεια και όχι πλέον από ορυκτά καύσιμα με αποτέλεσμα να μειωθούν σταδιακά οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να φθάσουν σε μηδενικό επίπεδο ως το 2050. Ο κ. Sanders υποστηρίζει ότι με το δικό του σχέδιο οι τομείς του ηλεκτρισμού και των μεταφορών θα κινούνται μόνον με τη χρήση ενέργειας παραγόμενης από ανανεώσιμες πηγές ως το 2030 και ότι θα τερματιστεί η χρήση των ορυκτών καυσίμων ως το 2050.
- Η μέθοδος για την επίτευξη αυτών των στόχων: Τόσο ο κ. Biden όσο και ο κ. Sanders επικεντρώνονται στην ανάγκη υιοθέτησης νέων σχετικών κανονισμών για την ισχύ των οποίων δεν θα απαιτείται η έγκριση του Κογκρέσου, και παράλληλα αμφότεροι προβλέπουν σημαντικού ύψους δημόσιες δαπάνες ώστε να δημιουργηθούν κίνητρα για να αναπτυχθεί η παραγωγή της ονομαζόμενης «καθαρής» ενέργειας ( μη παραγόμενης από τη χρήση ορυκτών καυσίμων ) που να καλύπτει όλο το φάσμα της οικονομικής ζωής στη χώρα.
- Το κόστος : Το κόστος του σχεδίου του κ. Biden ανέρχεται κατά τους υπολογισμούς του στα 7 τρισεκατομμύρια δολάρια , ενώ το κόστος του σχεδίου του κ. Sanders ανέρχεται κατά τους υπολογισμούς του στα 16.3 τρισεκατομμύρια δολάρια.
- Η κάλυψη του κόστους: Και οι δύο υποψήφιοι αναφέρθηκαν σε μέτρα που προβλέπουν επιβολή περισσότερων φόρων και νέου ειδικού τέλους σε επιχειρήσεις όπως επίσης και στην εξάλειψη όλων των επιχορηγήσεων για τα ορυκτά καύσιμα.
- Η δημιουργία θέσεων εργασίας : Αν και ο ακριβής υπολογισμός των νέων θέσεων εργασίας που θα προκύψουν από τις πολιτικές για την αντιμετώπιση των συνεπειών της Κλιματικής Αλλαγής και την προστασία του περιβάλλοντος είναι πολύ δύσκολη υπόθεση, ο κ. Biden προβλέπει ότι με το δικό του σχέδιο θα δημιουργηθούν 10 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας, ενώ ο κ. Sanders προβλέπει ότι με το δικό του σχέδιο θα δημιουργηθούν 20 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας.
- Εφαρμογή Τεχνολογιών : Ο κ. Sanders χαρακτήρισε την γεωμηχανική, την πυρηνική ενέργεια και την δέσμευση άνθρακα ( carbon capture) ως λανθασμένες λύσεις. Σύμφωνα με το σχέδιο του θα απαγορεύσει την κατασκευή νέων εργοστασίων παραγωγής πυρηνικής ενέργειας και θα θέσει τέρμα στην των αδειών λειτουργίας των υπαρχόντων ώσπου να βρεθεί ικανοποιητική λύση για το θέμα των πυρηνικών αποβλήτων. Ο κ. Biden υποστηρίζει ότι η πολιτική για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής πρέπει να στηρίζεται σε όλες τις τεχνολογίες χαμηλών και μηδενικών εκπομπών ρύπων (low and zero carbon technologies) συμπεριλαμβανομένης και της πυρηνικής ενέργειας.
- Φυσικό αέριο : Ο κ. Sanders προτείνει την απαγόρευση των υδραυλικών ρωγματώσεων ( fracking) για το φυσικό αέριο και την σταδιακή απόσυρση όλων των εγκαταστάσεων φυσικού αερίου. Ο κ. Biden αναφέρεται πιο γενικά στην ανάγκη πιο αυστηρών κανονισμών για το φυσικό αέριο.
Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τις απόψεις των ειδικών σχετικά με τα ενεργειακά θέματα, ότι οι προτάσεις του κ. Sanders χαρακτηρίζονται αρκετά «ριζοσπαστικές» και μάλλον θα τον φέρουν σε αντιπαράθεση με το Lobby των εταιρειών που ως γνωστόν έχει διαφορετική άποψη. Επίσης διατυπώνονται ερωτηματικά για το αν η μερίδα των πολιτών στους οποίους απηχούν οι θέσεις αυτές του κ. Sanders είναι αρκετά μεγάλη, ώστε να του εξασφαλίσει την απαραίτητη πλειοψηφία για να λάβει τελικά το χρίσμα του Δημοκρατικού κόμματος. Αντίθετα οι απόψεις του κ. Biden θεωρούνται περισσότερο μετριοπαθείς και ρεαλιστικές.
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι στις ΗΠΑ έχουν , στη διάρκεια του 2019 ψηφιστεί δύο τουλάχιστον νόμοι, ο νόμος για την προστασία του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για την Ενεργειακή Ασφάλεια ( H.R.1081- Protect European Energy Security Act) και ο νόμος για την Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ασφάλεια και διαφοροποίηση ( ενν. πηγών ενέργειας) ( H.R.1453 European Energy Security and Diversification Act of 2019). Ο πρώτος εξ αυτών προβλέπει την υποβολή στο Κογκρέσο εκθέσεων σχετικά με την δραστηριότητα της Ρωσίας για την κατασκευή του αγωγού Nord Stream 2 και Turkish Stream. Ο δεύτερος καλεί το State Department, να προβλέψει αποστολή βοήθειας στην Ευρώπη ώστε να αναπτυχθούν Ενεργειακές υποδομές με την έργα με την συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των Κυβερνήσεων. Αυτά τα έργα θα πρέπει να στοχεύουν στην κατασκευή υποδομών για την αξιοποίηση του φυσικού αερίου, την ηλεκτρική ενέργεια και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Φωτογραφία Commons Wikipedia Daniel Schwen : Joe Biden with Barack Obama 2008