Οι θαλάσσιες οδοί ανεφοδιασμού. Όπως είναι ήδη γνωστό οι βασικές  θαλάσσιες αρτηρίες  μέσω των οποίων διεξάγεται η μεταφορά εμπορικών προϊόντων,  πετρελαίου και φυσικού αερίου απο τον Περσικό Κόλπο και την Ασία προς την Ευρώπη και αντίστροφα είναι ήδη κλειστές ή υπολειτουργούν. Οι επιθέσεις των ανταρτών Χούτις εναντίον εμπορικών πλοίων και δεξαμενόπλοιων στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας κρατούν κλειστή τη Διώρυγα του Σουέζ. Ο συνεχιζόμενος πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, ενώ η ξηρασία που έχει ως συνέπεια την μείωση του βάθους των υδάτων στην Διώρυγα του Παναμά έχει καταστήσει απαγορευτική τη διέλευση εμπορικών πλοίων και δεξαμενόπλοιων με πλήρες φορτίο. Οι άμεσες συνέπειες πέρα απο τους κινδύνους ασφάλειας των πληρωμάτων, είναι η αναζήτηση εναλλακτικών θαλάσσιων οδών, στην περίπτωση του Σουέζ, μέσω του περίπλου του Ακρωτηρίου Καλής Ελπίδας στη Νότιο Αφρική,  και στην περίπτωση του Παναμά, μάλλον μέσω του Πορθμού του Μαγγελάνου στο νότιο άκρο της Νοτίου Αμερικής, θαλάσσιες διαδρομές που επιμηκύνουν τον χρόνο των δρομολογίων με αποτέλεσμα την αύξηση των ασφαλίστρων και φυσικά την αύξηση των τιμών των μεταφερομένων ειδών.

Πέρα όμως απο αυτές τις άμεσες συνέπειες  οι εξελίξεις αυτές φαίνεται να λειτουργούν υπέρ της Ρωσίας η οποία εκμεταλλευόμενη την όλη κατάσταση και προφανώς σε συνεννόηση με την Κίνα, έχει εδώ και καιρό ενεργοποιήσει τον λεγόμενο ” Αρκτικό Δρόμο του Μεταξιού ” ή αλλιώς ” Δρόμο του Πάγου” στον Αρκτικό κύκλο, μετατρέποντας τη Βόρεια Σιβηρία και την Ρωσική μεγάλου μήκους ακτογραμμή στον Αρκτικό κύκλο σε κόμβο διεθνών μεταφορών. Το με γοργούς πλέον ρυθμούς λιώσιμο των πάγων λόγω της Κλιματικής Αλλαγής σε συνδυασμό με τον ισχυρό στόλο παγοθραυστικών που διαθέτει το Κρεμλίνο μπορεί να κρατά σε  συνεχή λειτουργία τον ” Δρόμο του Πάγου” στην Αρκτική  μειώνοντας κατά 2,5 φορές τουλάχιστον τον χρόνο μεταφοράς των εμπορευμάτων απο την Κίνα και την Ασία προς την Ευρώπη και αντίστροφα. Και αυτή δεν είναι η μόνη σοβαρή συνέπεια αυτών των εξελίξεων. Η Κίνα , θεωρεί ότι η χρησιμοποίηση του “Αρκτικού Δρόμου του Μεταξιού” είναι οικονομικότερη λύση απο την μεταφορά μέσω Σουέζ. Ως εκ τούτου ακόμη και όταν λήξει η ” ομηρία ” της Ερυθράς Θάλασσας  απο τους Χούτις, και με δεδομένη την εγγύτητα στις σχέσεις της με τη Ρωσία , φαίνεται ότι θα χρησιμοποιεί μόνιμα πλέον τον δρόμο του Βορρά. Δεν είναι καθόλου τυχαίο μάλιστα ότι ενισχύει, με την κατασκευή νέων, τον στόλο των παγοθραυστικών που ήδη διαθέτει.

Η εξέλιξη αυτή δεν μπορεί να μας αφήνει αδιάφορους . Και τούτο γιατί οι μεταφορές δια της θαλάσσιας οδού των Πάγων  με τα προϊόντα να καταλήγουν στο Ολλανδικό λιμάνι του Ρότερνταμ, και όχι μέσω Διώρυγας του Σουέζ σημαίνουν επαναπροσδιορισμό , απο την πλευρά της Κίνας των στόχων της πρωτοβουλίας ‘ Μια Ζώνη Ένας Δρόμος” ( Belt and Road Initiative) με ένα αποτέλεσμα να είναι και η μείωση της  διακίνησης Κινέζικων και Ασιατικών προϊόντων  μέσω του λιμανιού του Πειραιά , γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση της σημερινής  γεωπολιτικής του αξίας.

Έπειτα έρχονται οι ονομαζόμενες “Σπάνιες Γαίες”.  Κατά γενική ομολογία τα ορυκτά μέταλλα που συνδέονται με την συγκεκριμένη ονομασία θεωρούνται το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο του 21ου αιώνα.  Τα ορυκτά αυτά συνιστούν πλέον ένα κεφαλαιώδους σημασίας συστατικό στοιχείο της σύγχρονης ζωής, αφού χρησιμοποιούνται σε όλο σχεδόν το φάσμα της σύγχρονης τεχνολογίας. Είναι απαραίτητο στοιχείο  για την κατασκευή των σύγχρονων ηλεκτρονικών υπολογιστών, για την κατασκευή των μπαταριών που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και  τα άλλα μέσα μαζικής μεταφοράς, για την κατασκευή των σύγχρονων ιατρικών μηχανημάτων, για την κατασκευή και εξοπλισμό των ρομπότ, των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πλοιαρίων, ενώ είναι απαραίτητα και για τα τελευταίας γενιάς μαχητικά αεροσκάφη και τα ηλεκτρονικά συστήματα με τα οποία αυτά είναι εξοπλισμένα. Με λίγα λόγια είναι απαραίτητο στοιχείο για την μετάβαση στην εποχή της ” Καθαρής, Πράσινης Ενέργειας” και του ψηφιακού κόσμου στον οποίο οδεύουμε με γρήγορους ρυθμούς.

Δεν είναι λοιπόν καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι γύρω απο τις ” Σπάνιες Γαίες” έχει αναπτυχθεί ένας αρκετά έντονος διεθνής ανταγωνισμός με την Ρωσία και την Κίνα που ελέγχουν το 70% περίπου της επεξεργασίας των ορυκτών των “Σπάνιων Γαιών” απο τη μία πλευρά, και τις ΗΠΑ  απο την άλλη να προσπαθούν να αυξήσουν την επιρροή τους στις περιοχές που έχουν τέτοιο ορυκτό πλούτο  όπως είναι η Κεντρική Ασία ( βλ. Καζακστάν, Κιργιστάν, Μογγολία, Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν), και η Γροιλανδία. Το ίδιο προσπαθούν να πράξουν  η Ινδία και η Ευρωπαϊκή Ένωση αφού τα μέταλλα των “Σπανίων Γαιών” είναι σημαντικά για την υλοποίηση της  Ευρωπαϊκής πολιτικής  ” Πράσινη Συμφωνία” ( European Green Deal).  Δεν είναι λοιπόν υπερβολική η διαπίστωση ότι όπως το πετρέλαιο υπήρξε η βασική αιτία γεωπολιτικών ανταγωνισμών τον 20ό αιώνα έτσι τα μέταλλα των “Σπάνιων Γαιών” θα είναι η αιτία γεωπολιτικών ανταγωνισμών στο υπόλοιπο χρονικό διάστημα του 21ου αιώνα, και όπως ως σήμερα παρακολουθούσαμε την εξέλιξη της τιμής του πετρελαίου ανά βαρέλι, σε λίγο θα ασχολούμαστε με την τιμή των μεταλλευμάτων των “Σπάνιων Γαιών”.

Τέλος είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία έχει πλέον κυριολεκτικά ” εισβάλλει” στην καθημερινότητα μας. Η χρήση των δυνατοτήτων που παρέχει η τεχνητή νοημοσύνη θα έχει συνέπειες , θετικές και αρνητικές, σε όλους σχεδόν τους τομείς της ζωής μας. Αυτός είναι βέβαια και ο λόγος για τον οποίο έχουν ήδη δρομολογηθεί , διεθνώς ,και σε πολλές χώρες ξεχωριστά διαδικασίες για την θέσπιση ενός κώδικα κανόνων ηθικής και δεοντολογίας που να διέπει την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης με στόχο , φυσικά , να εξουδετερώνονται οι αρνητικές συνέπειες απο τη χρήση της και να διατηρούνται οι θετικές. Σε αυτή την κατεύθυνση βρίσκεται και η αγωγή που κατέθεσε πρόσφατα σε Αμερικανικά δικαστήρια η έγκριτη Αμερικανική εφημερίδα ” The New York Times” κατά των εταιρειών Microsoft και Open AI για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων, με το αιτιολογικό ότι το πρόγραμμα ChatGPT όταν ερωτάται για πρόσφατα γεγονότα συνθέτει απαντήσεις χρησιμοποιώντας άρθρα της εφημερίδας στα οποία δεν είναι δυνατή η πρόσβαση χωρίς την πληρωμή συνδρομής, με αποτέλεσμα αναγνώστες να λαμβάνουν γνώση του περιεχομένου χωρίς την καταβολή του αντιτίμου της συνδρομής, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια για την εφημερίδα των σημαντικών εσόδων απο τις συνδρομές.

Όπως έχει πει ο διάσημος Αμερικανός στιχουργός, τραγουδιστής  και κιθαρίστας της μουσικής country, Brad Paisley για την Πρωτοχρονιά “... Αύριο είναι η πρώτη σελίδα ενός βιβλίου 365 σελίδων. Γράψε ένα καλό βιβλίο …” Θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι εξελίξεις στους παραπάνω τομείς που καλύπτουν ήδη τις δύο πρώτες σελίδες του βιβλίου των 365 σελίδων που αντιστοιχεί στο 2024, θα είναι τέτοιες ώστε οι υπόλοιπες 363 σελίδες που απομένουν ως το τέλος του 2024 να καλυφθούν με θετικό για την ανθρωπότητα περιεχόμενο.