Του Γιώργου Δημητρακόπουλου

Η γνωστή πλέον υπόθεση  της δολοφονίας  του αντιφρονούντα  Σαουδάραβα δημοσιογράφου Jamal  Kashoggi  μετά την είσοδο  του στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη,  είχε ως αποτέλεσμα την  «εμπλοκή» στις σχέσεις της Τουρκίας με τη Σαουδική Αραβία, τις έντονες διαμαρτυρίες διεθνώς για την συμπεριφορά  των Σαουδαραβικών αρχών και ιδιαίτερα του πρίγκηπα Salman  γενικά απέναντι στους αντιφρονούντες και ιδιαίτερα απέναντι στους δημοσιογράφους που επικρίνουν το καθεστώς,  αλλά και την ανάμειξη των ΗΠΑ στην  υπόθεση, με τον Πρόεδρο Trump  να κλιμακώνει , ανάλογα με τις καθημερινές αποκαλύψεις σχετικά με τα υπάρχοντα στοιχεία , τις αντιδράσεις του προς την Σαουδική Αραβία.

Αν και ο Αμερικανός πρόεδρος  απέφυγε να  επικρίνει έντονα τον πρίγκηπα Salman  παρά τις αποκαλύψεις για την ανάμειξη του στην υπόθεση, όπως επίσης και  να συμφωνήσει στην αναστολή ή διακοπή των πωλήσεων όπλων στη χώρα αυτή, ο κύριος Trump  μετά τις σοβαρές αποκαλύψεις για τα συμβάντα στο Προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη έδειξε να συμφωνεί με το αίτημα  αρκετών  Βουλευτών και Γερουσιαστών  στο Κογκρέσο που  ζητούσαν  την  σε βάθος  έρευνα της υπόθεσης ( είναι αξιοσημείωτο ότι ο Αμερικανός  Δημοκρατικός  βουλευτής της Πολιτείας της Μασαχουσέτης  Jim McGovern εισήγαγε στη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ,  πρόταση νόμου υπογεγραμμένη από βουλευτές και των δύο κομμάτων ζητώντας τον τερματισμό των πωλήσεων όπλων στη Σαουδική Αραβία).  Και βέβαια από μία χρονική στιγμή και μετά  σχολιάζοντας τις αποκαλύψεις μίλησε για  σε στυγνή δολοφονική ενέργεια.  Σημειώνεται ότι η έγκριτη  Αμερικανική εφημερίδα  The Washington Post, αποκάλυψε πρόσφατα ότι η  CIA θεωρεί τον πρίγκηπα  Salman ως τον ιθύνοντα νου για την δολοφονία του Kashoggi.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η  δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου, κρύβει πολλές πτυχές. Αυτό άλλωστε εξηγεί και το παγκόσμιο ενδιαφέρον για την εξέλιξη της σε αντίθεση με πολλές άλλες περιπτώσεις φόνων στη Σαουδική Αραβία και την Υεμένη που έχουν περάσει απαρατήρητες. Όπως έγινε γνωστό  ο δημοσιογράφος που από το 2017 είχε εγκατασταθεί στην Washington D.C  και συνεργαζόταν με την εφημερίδα Washington Post , ήταν  ανιψιός  του γνωστού επιχειρηματία και εμπόρου όπλων Adnan Kashoggi και εξάδελφος του Dodi al Fayed, στενού φίλου της πριγκίπισσας Diana, και εθεωρείτο αμφιλεγόμενη προσωπικότητα.

Είχε στενούς δεσμούς  και με την  Μουσουλμανική Αδελφότητα, την  οποία υπερασπιζόταν με την αρθρογραφία του, αλλά και με την βασιλική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας, αν και την επέκρινε σε σχόλια του και για την συμμαχία  με το Ισραήλ αλλά και γιατί είχε θέσει εκτός νόμου την Μουσουλμανική Αδελφότητα. Όταν ο πρίγκηπας Mohamed bin Salman αναδείχθηκε ως ο ισχυρός άνδρας στη Σαουδική Αραβία  φρόντισε να διακόψει τους δεσμούς με τον  Kashoggi.  Το περιεχόμενο τους  ίσως μπορεί να βοηθήσει στην εξήγηση της ανάμειξης του ισχυρού άνδρα της Σαουδαραβικής ηγεσίας στην υπόθεση.

Η στάση της Τουρκίας που  εμφανώς εκμεταλλεύτηκε  το γεγονός ότι η δολοφονία διαπράχτηκε , στην ουσία στο έδαφος της , έστω και αν αυτό έγινε στο εκεί Προξενείο της Σαουδικής Αραβίας που θεωρείται ξένο έδαφος, συνέβαλε στο να πληγεί η  εικόνα της Σαουδαραβικής ηγεσίας και παραπέμπει  στον  ανταγωνισμό των δύο χωρών στην ευρύτερη περιοχή.   Η  στάση του Προέδρου των ΗΠΑ Donald Trump επέτρεψε στη  Σαουδική Αραβία να θεωρεί ότι  έχει ακόμα κάποιες δυνατότητες άσκησης πίεσης στις ΗΠΑ παρά το γεγονός ότι οι τελευταίες εξαρτώνται πολύ λιγότερο από ότι στο παρελθόν από το Σαουδαραβικό  πετρέλαιο .  Προφανώς, πολλοί θεωρούν ότι  αφού ο κύριος Trump  προτίθεται  να επιβάλλει νέες σκληρές κυρώσεις στο Ιράν  και ως εκ τούτου χρειάζεται την βοήθεια της Σαουδικής Αραβίας ώστε να υπάρξει σταθερότητα στη διεθνή αγορά πετρελαίου.  Με αυτό ως δεδομένο, οι ΗΠΑ έχοντας πλήρη εικόνα των εξελίξεων  στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής  δεν φαίνεται να επιθυμούν προς το παρόν επιπρόσθετη  διατάραξη των λεπτών και εύθραυστων συσχετισμών που από καιρό έχουν διαμορφωθεί εκεί.

Παράλληλα βέβαια  με όλα αυτά , η υπόθεση της δολοφονίας του Jamal Kashoggi και τα στοιχεία που τη συνθέτουν  παραπέμπουν  και σε άλλες απαγωγές και  απόπειρες ή και  δολοφονίες δημοσιογράφων και γενικότερα ακτιβιστών   σε πολλές  από τις οποίες υπήρχαν ενδείξεις για ανάμειξη οργάνων κρατικής εξουσίας  χωρών  οι κυβερνήσεις των οποίων παραβίαζαν ανθρώπινα δικαιώματα και πολιτικές ελευθερίες ενώ τα στοιχεία που καθημερινά αποκαλύπτονται θα μπορούσαν να αποτελέσουν την βάση σεναρίου ταινίας με αστυνομικό ή και κατασκοπευτικό περιεχόμενο.

Όπως όλα δείχνουν   η υπόθεση Kashoggi   θα είναι πλέον  ένα σημαντικό κεφάλαιο στην ιστορία της Σαουδικής Αραβίας και στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ και την Τουρκία αλλά και γενικότερα στην ιστορία των εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.

*Ο Γιώργος Δημητρακόπουλος είναι διεθνολόγος, ανήκει στην παλαιότερη εκδοτική οικογένεια που δραστηριοποιείται στον περιφερειακό τύπο. ‘Εχει διατελέσει σύμβουλος στο υπουργείο εξωτερικών, διευθυντής της εφημερίδας ”Ελευθερία” επί σειρά ετών ευρωβουλευτής και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμβουλος έκδοσης και αρθρογράφος της ”Ελευθεροτυπίας”