Του Γιώργου Δημητρακόπουλου
Η πρόσφατη κρίση στις σχέσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου με το Πατριαρχείο της Μόσχας είναι μια πολύ σοβαρή εξέλιξη με θρησκευτικές συνέπειες που αγγίζουν τα όρια ενός νέου σχίσματος των Ορθοδόξων Εκκλησιών και αίτια που ξεπερνούν το πλαίσιο του κανονικού δικαίου που ρυθμίζει τα εκκλησιαστικά ζητήματα και εκτείνονται στον χώρο της διεθνούς πολιτικής.
Προβλήματα στις σχέσεις μεταξύ των δύο κορυφαίων θεσμών της Ορθόδοξης Εκκλησίας υπήρχαν και στο παρελθόν. Η πρόσφατη έντονη αντιπαράθεση όμως που οδήγησε στην κρίση ανάμεσα τους, ξεκίνησε όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης θεώρησε ότι έπρεπε να ανταποκριθεί στο αίτημα της Ουκρανικής Εκκλησίας για την ανεξαρτησία της από το Πατριαρχείο της Μόσχας στο οποίο ως τώρα υπαγόταν διοικητικά, και έλαβε πρόσφατα διοικητικά μέτρα που καθιστούν την Ουκρανική Εκκλησία αυτοκέφαλη.
Το Πατριαρχείο της Μόσχας, υποστήριξε ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης δεν έχει δικαίωμα να λάβει μια τέτοια απόφαση χωρίς την σύμφωνη γνώμη και έγκριση του, και αφού συνεκάλεσε έκτακτη ιερατική Σύνοδο στο Μίνσκ αποφάσισε να παγώσει τις σχέσεις με το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην Κωνσταντινούπολη, πράγμα που σημαίνει ότι κανένα μέλος της Ρωσικής Εκκλησίας δεν θα μπορεί πλέον να συμμετέχει σε λειτουργίες και Μυστήρια που τελούνται σε εκκλησίες που είναι υπό την αιγίδα του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης.
Το Πατριαρχείο της Μόσχας και οι εκκλησίες που υπάγονται σε αυτό είναι ένας από τους πιο ισχυρούς θεσμούς της Ορθοδοξίας με 150 εκατομμύρια πιστούς που ισοδυναμεί με το μισό σχεδόν του ορθόδοξου χριστιανικού πληθυσμού παγκοσμίως. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και την άνοδο του Προέδρου Πούτιν στην εξουσία, το Πατριαρχείο της Μόσχας απέκτησε και σημαντική πολιτική δύναμη αφού έχοντας « συμμαχήσει» μαζί του έγινε σε αρκετές περιπτώσεις « υπερασπιστής» των απόψεων του.
Με αυτό ως δεδομένο, εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι στις τριβές ανάμεσα στο Πατριαρχείο της Μόσχας και την Ουκρανική Εκκλησία που θεωρεί ότι ο Πρόεδρος Πούτιν εκμεταλλεύεται την εκκλησία χρησιμοποιώντας την για τους δικούς του σκοπούς, αντικατοπτρίζεται η κρίση ανάμεσα στην Ρωσία και την Ουκρανία που ξεκίνησε το 2014 με την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία.
Για την Ουκρανία η κατοχύρωση του Αυτοκέφαλου της Εκκλησίας της σημαίνει στην ουσία ανεξαρτησία από την Ρωσία και την επιρροή της στην εκκλησία. Για την Ρωσία η Ουκρανική εκκλησία όπως άλλωστε θεωρείται και η Κριμαία, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ρωσίας και της ιστορίας της ιδιαίτερα μάλιστα αφού πολλοί Ρώσοι θεωρούν ότι στο Κίεβο, πρωτεύουσα σήμερα της Ουκρανίας γεννήθηκε η ορθόδοξη χριστιανική παράδοση.
*Ο Γιώργος Δημητρακόπουλος είναι διεθνολόγος, ανήκει στην παλαιότερη εκδοτική οικογένεια που δραστηριοποιείται στον περιφερειακό τύπο. ‘Εχει διατελέσει σύμβουλος στο υπουργείο εξωτερικών, διευθυντής της εφημερίδας ”Ελευθερία” επί σειρά ετών ευρωβουλευτής και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμβουλος έκδοσης και αρθρογράφος της ”Ελευθεροτυπίας”
