Του Γιώργου Δημητρακόπουλου
Η επικείμενη τις επόμενες ώρες μαζική Τουρκική εισβολή στη Βόρεια Συρία και η τεταμένη κατάσταση που εδώ και λίγες ημέρες επικρατεί στη θαλάσσια περιοχή των Στενών του Hormuz, μετά τις καταλήψεις από το ναυτικό των «Φρουρών της Επανάστασης» του Ιράν , δεξαμενόπλοιων ( ήδη τριών , το ένα υπό Βρετανική σημαία) προκαλούν νέες ανησυχίες στις ΗΠΑ , στο μέσο του καλοκαιριού και ενώ η χώρα προσπαθεί να συνέλθει από το σοκ που προκάλεσαν οι νέες δολοφονίες αθώων πολιτών που πέρα από την οργή και την θλίψη θέτουν , μεταξύ άλλων, εκ νέου το ζήτημα της άμεσης λήψης σοβαρών μέτρων κατά της οπλοκατοχής.
Η κατάσταση στη θαλάσσια περιοχή των Στενών του Hormuz και του Περσικού Κόλπου, που κατά γενική ομολογία αποτελεί μία από τις σημαντικότερες θαλάσσιες οδούς του Πλανήτη για την μεταφορά ενεργειακών προϊόντων ( πετρελαίου και φυσικού αερίου), είναι πλέον πολύ δύσκολη . Και τούτο γιατί τα τεκταινόμενα εξελίσσονται με φόντο την ρήξη που προέκυψε ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν, μετά την μονομερή αποχώρηση των πρώτων από την Συμφωνία για το μέλλον του πυρηνικού προγράμματος του δευτέρου το 2016.
Έτσι πέρα από την διαχείριση των καταλήψεων των διερχόμενων από τον Περσικό κόλπο και τα Στενά του Hormuz, δεξαμενόπλοιων, που καθίσταται πλέον πολύ δύσκολη, ιδιαίτερα αφού Ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία , η Ιταλία και η Σουηδία έδειξαν απροθυμία στην Αμερικάνο- Βρετανική πρόσκληση για συμμετοχή σε διεθνή ναυτική δύναμη για την προστασία των δεξαμενόπλοιων, υπάρχει το βαθύτερο ζήτημα ουσίας που δεν είναι άλλο από την απάντηση στο ερώτημα αν θα υπάρξει νέα συμφωνία ή αν θα συνεχιστεί η υπάρχουσα κατάσταση με την συνεχή σχεδόν επιβολή Αμερικανικών κυρώσεων εναντίον του Ιράν.
Προς το παρόν η Ουάσιγκτον δείχνει μάλλον « άκαμπτη» στις απόψεις της, ιδιαίτερα μάλιστα αφού πρόσφατα επέβαλλε κυρώσεις στον αρχηγό της Ιρανικής Διπλωματίας ,υπουργό εξωτερικών της χώρας Z. Ζαρίφ, που έχει τοποθετηθεί υπέρ νέων διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ, σχετικά με το μέλλον του πυρηνικού προγράμματος, σηματοδοτώντας με τον τρόπο αυτό την άρνηση της, προς το παρόν τουλάχιστον, να προσέλθει σε νέο διάλογο για το θέμα αυτό.
Ίσως όμως οι επικείμενες εξελίξεις να οδηγήσουν τον Αμερικανό Πρόεδρο να μεταβάλλει άποψη. Αφενός η επικείμενη εισβολή των Τουρκικών δυνάμεων στη Βόρεια Συρία που έχει ως κεντρική πτυχή το θέμα των Κούρδων της Βόρειας Συρίας , και αφορά και τις ΗΠΑ, αλλά και το Ιράν ( δεν θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι το Ιράν μετέχει μαζί με την Τουρκία και την Ρωσία στην διαδικασία «Αστάνα» για την επίλυση της κρίσης στη Συρία) αφού και εκεί ζουν Κούρδοι,που οπωσδήποτε βλέπουν με συμπάθεια τα αιτήματα των συμπατριωτών τους που ζουν στη Συρία, το Ιράκ και την Τουρκία, αρχικά για αυτοδιάθεση και στη συνέχεια για τη δημιουργία ανεξαρτήτου κράτους, και αφετέρου το γεγονός ότι η Κίνα και ορισμένες άλλες χώρες συνεχίζουν να εισάγουν μεγάλες ποσότητες πετρελαίου από το Ιράν «πλήττοντας» με τον τρόπο αυτό το κύρος και την αποτελεσματικότητα των Αμερικανικών κυρώσεων, μπορεί να ωθήσει τον Πρόεδρο Trump να επανεξετάσει τη θέση του και να σκεφθεί το ενδεχόμενο νέου γύρου διαπραγματεύσεων για το μέλλον του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν .
Ένα τέτοιο ενδεχόμενο εξαρτάται φυσικά και από τη στάση που θα τηρήσει το Ιράν στις επικείμενες εξελίξεις στη Συρία, και προϋποθέτει μια περίοδο κατά την οποία θα ισχύσουν μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, που από την πλευρά των ΗΠΑ σημαίνουν ελάφρυνση των κυρώσεων και από την πλευρά του Ιράν τερματισμό των καταλήψεων των διερχόμενων από την θαλάσσια περιοχή των Στενών του Hormuz και του Περσικού Κόλπου δεξαμενόπλοιων. Παράλληλα, μια τέτοια εξέλιξη θα τύχει της υποστήριξης πολλών χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δεν συμφώνησαν με τις αποφάσεις του Αμερικανού Προέδρου και για την μονομερή αποχώρηση από την Συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα και για το θέμα των κυρώσεων , όπως επίσης και της Κίνας, που λόγω της προμήθειας Ιρανικού πετρελαίου είχε αρχικά θορυβηθεί όταν οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν τις νέες κυρώσεις κατά του Ιράν. Το ίδιο ισχύει και για την Τουρκία.
Ειδικότερα όμως σε ότι αφορά την Τουρκία, υπάρχει ένα γενικότερο ερώτημα που αφορά στον τρόπο που θα εκμεταλλευτεί σε σχέση με τις ΗΠΑ τις επιχειρήσεις που θα διεξάγει, εισβάλλοντας στη Βόρεια Συρία.
Φυσικά τα ζητήματα αυτά αφορούν άμεσα και την Ελλάδα και διότι προφανώς, υπάρχουν ή μπορεί να υπάρξουν δεξαμενόπλοια υπό Ελληνική σημαία στην περιοχή των Στενών και του Περσικού Κόλπου, και διότι παλαιότερα, την περίοδο της κρίσης, η χώρα είχε προμηθευτεί Ιρανικό πετρέλαιο με σχετικά ευνοϊκούς όρους, αλλά και διότι σε όλα αυτά εμπλέκεται και η Τουρκία που συνεχίζει να προκαλεί και να απειλεί.
