Του Θεόδωρου Καρυώτη
Η Τουρκία συνεχίζει επικίνδυνα να επιβουλεύεται την ΑΟΖ της Κύπρου και είναι έτοιμη να εγκαταστήσει ένα τρυπάνι στον βυθό της κυπριακής ΑΟΖ. Αυτή είναι μια βαριά παραβίαση του Δίκαιου της Θάλασσας, καθώς ουδέποτε στην ιστορία γεωτρύπανο ενός κράτους επιχείρησε γεώτρηση εντός της ΑΟΖ ενός άλλου κράτους.
Τα παράκτια κράτη για να προστατεύσουν τις ΑΟΖ τους βυθίζουν τα αλιευτικά σκάφη κρατών που παραβιάζουν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα. Αυτό το έχουν κάνει κράτη όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Ιαπωνία και η Αυστραλία, όταν παραβιάζεται η ΑΟΖ τους.
Ο χάρτης με τις συντεταγμένες που κατέθεσε η Κύπρος στον ΟΗΕ
Η εφημερίδα Καθημερινή της Κύπρου αποκάλυψε τον παραπάνω χάρτη που η Κύπρος κατέθεσε στον ΟΗΕ με τις γεωγραφικές συνταγμένες για τις θαλάσσιες περιοχές βόρεια και ανατολικά της Κύπρου.
Σύμφωνα με την απεικόνιση που έγινε από πλευράς του υπουργείου Εξωτερικών οι συντεταγμένες που απεστάλησαν περιλαμβάνουν το σύνολο της ακτογραμμής στο βόρειο μέρος της Κύπρου, στο οποίο ανήκουν και οι κατεχόμενες περιοχές.
Όμως, η εφημερίδα έκανε λάθος όταν έγραψε:
«Με βάση τον χάρτη που εστάλη στα Ηνωμένα Έθνη οι νέες συντεταγμένες ξεκινούν από το δυτικότερο σημείο της σημερινής ΑΟΖ, εκεί όπου είναι το τεμάχιο 4, ανεβαίνουν βόρεια-ανατολικά μέχρι τη μέση γραμμή με την Τουρκία και σε παράλληλη τροχιά με τις βόρειες ακτές της Κύπρου καταλήγουν στο ύψος του Αποστόλου Ανδρέα έως το σημείο που ξεκινά η ΑΟΖ της Συρίας.»
Αυτό δεν είναι σωστό. Οι Κύπριοι δεν χρησιμοποίησαν τις συντεταγμένες του οικοπέδου 4. Αντί να ξεκινήσουν από το τριεθνές σημείο που συμπίπτουν οι ΑΟΖ Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου άρχισαν τις γεωγραφικές συνταγμένες 24 ναυτικά μίλια βορειότερα.
ΧΑΡΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΑΟΖ
Αυτός ο χάρτης δείχνει την απόσταση των 24 ν.μ. που ξεκινούν από την τριπλή οριοθέτηση Αιγύπτου-Ελλάδας-Κύπρου και καταλήγουν στο τριεθνές σημείο ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Τουρκία.
Πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι το Δίκαιο της Θάλασσας δεν επιτρέπει μονομερή οριοθέτηση ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας.
Πιο συγκεκριμένα:
Άρθρο 74 Οριοθέτηση της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης μεταξύ κρατών με έναντι ή προσκείμενες ακτές
- Η οριοθέτηση της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης μεταξύ κρατών με έναντι ή προσκείμενες ακτές πραγματοποιείται κατόπιν συμφωνίας με βάση το διεθνές δίκαιο, όπως ορίζεται στο άρθρο 38 του καταστατικού του διεθνούς δικαστηρίου, με σκοπό την επίτευξη δίκαιης λύσης.
- Αν δεν επιτευχθεί συμφωνία μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα, τα ενδιαφερόμενα κράτη προσφεύγουν στις διαδικασίες, που προβλέπονται στο μέρος XV
Άρθρο 83 Οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ κρατών με έναντι ή προσκείμενες ακτές
- Η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ κρατών με έναντι ή προσκείμενες ακτές πραγματοποιείται κατόπιν συμφωνίας με βάση το διεθνές δίκαιο, όπως αναφέρεται στο άρθρο 38 του καταστατικού του διεθνούς δικαστηρίου προκειμένου να επιτευχθεί μια δίκαιη λύση.
- Αν η συμφωνία δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσα σε εύλογο χρονικό πλαίσιο, τα ενδιαφερόμενα κράτη προσφεύγουν στις διαδικασίες που προβλέπονται στο μέρος XV.
Τώρα τελευταία καθώς οι τουρκικές απειλές εντείνονται ότι θα επέμβουν στην κυπριακή ΑΟΖ, διαφαίνεται η απέχθεια των Τούρκων για την έννοια της ΑΟΖ, γιατί δεν αναφέρουν ότι θα επέμβουν στην ΑΟΖ αλλά στην υφαλοκρηπίδα του νησιού. Από το 1973 μέχρι σήμερα η Τουρκία συνεχίζει να ομιλεί, μονότονα, για την υφαλοκρηπίδα στο Αιγαίο και την νοτιοανατολική Μεσόγειο, υποστηρίζοντας ότι μόνο τα χερσαία εδάφη και όχι τα νησιά δικαιούνται ΑΟΖ. Έτσι όταν αποφάσισε, παράνομα, να οριοθετήσει τα θαλάσσια σύνορά της με το ψευδοκράτος, δεν έκανε οριοθέτηση ΑΟΖ αλλά υφαλοκρηπίδας, δίνοντας υφαλοκρηπίδα στους Τουρκοκύπριους μόνο 12 ν.μ.
Κάποιοι Έλληνες ειδικοί στους υδρογονάνθρακες επιχειρηματολογούν ότι εκεί που βρίσκεται το τουρκικό γεωτρύπανο δεν υπάρχουν υδρογονάνθρακες. Δεν αντιλαμβάνονται ότι οι Τούρκοι δεν ψάχνουν για υδρογονάνθρακες. Παριστάνουν ότι ψάχνουν στην δική τους υφαλοκρηπίδα ,ενώ βρίσκονται μέσα στην κυπριακή ΑΟΖ και όταν βυθίσουν το γεωτρύπανο, θα πραγματοποιήσουν μια εισβολή στην θάλασσα του νησιού ,που αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου, παρόμοιας με την εισβολή στο νησί τον Ιούλιο του 1974.
Μια χρήσιμη ιστορική αναδρομή
Πριν μερικά χρόνια μάθαμε για την αρχή της τραγωδίας της ΑΟΖ από ένα διαβαθμισμένο έγγραφο του Υπουργείου Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας. Την περίοδο που ήταν Πρωθυπουργός ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έγινε μια συνάντηση του τότε Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εξωτερικών Γιάννη Τζούνη με τον Βρετανό Πρέσβη στην Αθήνα I.J.M. Sutherland στην Αθήνα στις 23 Ιανουαρίου 1979. Σε αυτό το εμπιστευτικό έγγραφο, ο Βρετανός Πρέσβης εξηγεί ότι την συνάντηση την ζήτησε ο Έλληνας διπλωμάτης για να τον ενημερώσει για τις συνομιλίες που είχε με τους Τούρκους ομολόγους του στην Βιέννη μεταξύ 9 και 12 Ιανουαρίου 1979. Ο Τζούνης εξηγεί ότι σε μια συνάντηση στο Παρίσι τον προηγούμενο Δεκέμβριο, οι δυο πλευρές συμφώνησαν να συζητήσουν την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και να ανταλλάξουν χάρτες, που θα δείχνουν πού θα είναι η γραμμή οριοθέτησης της κάθε πλευράς, χωρίς να γνωστοποιήσουν τις μέγιστες θέσεις τους. Στην συνέχεια αναφέρει ότι στις δυο πρώτες ημέρες των συνομιλιών στη Βιέννη δεν υπήρξε καμία πρόοδος, γιατί προηγήθηκε ένας σοβαρός καβγάς, αφού οι Τούρκοι δεν ήθελαν να καταθέσουν τον χάρτη και αργότερα επέμειναν ότι θα δώσουν τον χάρτη σε μια μυστική συνάντηση με ελάχιστους παρόντες και από τις δύο πλευρές.
Φαίνεται ότι ο Τζούνης έδωσε στον Sutherland τον γνωστό σήμερα τουρκικό χάρτη που μοιράζει στα δύο το Αιγαίο Πέλαγος με τον 38ο παράλληλο. Η ελληνική πλευρά εξεπλάγη, γιατί δεν περίμενε έναν τέτοιον χάρτη, που δεν έδινε κανένα δικαίωμα υφαλοκρηπίδας σε κανένα ελληνικό νησί. Ο χάρτης αντιπροσώπευε για τους Τούρκους τη θεωρητική μέση γραμμή του Αιγαίου, δεν υπολόγιζε καν την Εύβοια και έφτανε να μην δίνει υφαλοκρηπίδα ούτε στην Κρήτη!
Τέλος, ο Τζούνης εξήγησε στον Sutherland ότι η Ελλάδα προσφερόταν να αναλάβει δεσμεύσεις, που θα περιλάμβαναν την εγγύηση της ελεύθερης διέλευσης για τα τουρκικά πλοία από περιοχές που ανήκαν στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, ότι κανένα μέρος δεν θα ανακηρύξει αποκλειστική οικονομική ζώνη στο Αιγαίο (έμφαση δική μου), και ότι κανένα κράτος δεν θα τοποθετήσει επιθετικά όπλα στο βυθό της δικής του υφαλοκρηπίδας. Φαίνεται ότι η Ελλάδα έχει τηρήσει στο ακέραιο επί 40 χρόνια, την υπόσχεσή της να μην ανακηρύξει ΑΟΖ στις θάλασσές της!
Η Τουρκία είναι τρομοκρατημένη από αυτά τα τρία γράμματα (ΑΟΖ) για πάνω από τρεις δεκαετίες, αλλά δυστυχώς διαθέτει οπαδούς και στην Ελλάδα, που επιμένουν να συζητούν μόνο το θέμα της υφαλοκρηπίδας και να αγνοούν την ΑΟΖ παίζοντας έτσι το παιχνίδι της γείτονος. Οι τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο καθιστούν επιτακτικό τον ανασχεδιασμό της εξωτερικής πολιτικής μας, γιατί η περιοχή αυτή έχει αρπάξει φωτιά επικίνδυνα για αρκετά χρόνια. Η Κύπρος διαθέτει ΑΟΖ, η Αίγυπτος διαθέτει ΑΟΖ, το Ισραήλ διαθέτει ΑΟΖ, αλλά για μας αυτή η ιδέα δεν είναι στις προτεραιότητες της πολιτικής ηγεσίας και της Βουλής μας. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για την συνέχιση του φοβικού μας συνδρόμου, διαφορετικά κάποια στιγμή θα κινδυνεύσουμε σοβαρά να παραδώσουμε μια χώρα μικρότερη από αυτή που παραλάβαμε.
Η Μεγάλη Ευκαιρία των ΗΠΑ
Ο εφιάλτης των Ηνωμένων Πολιτειών στην ανατολική Μεσόγειο υπήρξε πάντα ένας ελληνοτουρκικός πόλεμος.
Η ΑΟΖ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΜΕΣΟΓΕΙΟ
Πηγή: Global Marine Boundaries Data Base, General Dynamics, Herndon, VA, USA
Το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας στην ελληνοτουρκική διένεξη είναι ξεκάθαρα η στάση των Ηνωμένων Πολιτειών, που δεν έχει αλλάξει καθόλου τα τελευταία 30 χρόνια. Οι Αμερικανοί, από την εποχή του Ανδρέα Παπανδρέου μέχρι σήμερα, παίζουν το ίδιο βιολί, προτρέποντας τις ελληνικές κυβερνήσεις να μην προχωρήσουν σε μια μονομερή ανακήρυξη ΑΟΖ, χωρίς να συμφωνήσουν πρώτα με την Τουρκία, αγνοώντας ότι η ανακήρυξη ΑΟΖ είναι, πάντα, μια μονομερής πράξη, όπως ακριβώς έπραξαν και οι ίδιοι το 1983.
Σήμερα που οι Αμερικανοί διαισθάνονται ότι τα δυο κράτη βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού, θα επιχειρήσουν να λύσουν την διαφορά μια για πάντα.
Δεν απαιτείται μια υψηλού επιπέδου γεωπολιτική ανάλυση γιατί τα πράγματα είναι πολύ απλά. Οι θάλασσες της Τουρκίας δεν διαθέτουν υδρογονάνθρακες! Γι’ αυτό για πολλά χρόνια οι Τούρκοι προσπαθούν να αρπάξουν θάλασσες από την Κύπρο και την Ελλάδα.
Από το 1922 οι Τούρκοι πάντοτε θεωρούσαν ότι είχαν μεγάλες ακτές, αλλά δεν διέθεταν μεγάλη θάλασσα και μετά το 1982 συνειδητοποίησαν ότι η θάλασσά τους περιορίστηκε και άλλο. Εκείνη την χρονιά, με την UNCLOS θεμελιώθηκε η νέα έννοια του Δικαίου της Θάλασσας, η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), που περιόριζε και άλλο την θάλασσά τους στην Ανατολική Μεσόγειο. Έτσι άρχισαν έναν επικίνδυνο ρητορικό πόλεμο, εκτός δύο θερμών εξαιρέσεων (1987 και 1996), αλλά από το 2018 άρχισαν να προβάλουν και παρανοϊκές απαιτήσεις, που σίγουρα ρίχνουν λάδι στη φωτιά.
Οι Αμερικανοί, μέχρι πρόσφατα, ζητούσαν συνεκμετάλλευση σε περιοχές που οι ΑΟΖ Ελλάδας και Τουρκίας συνορεύουν, κάτι που μοιάζει με λογική πρόταση, αλλά τώρα φαίνεται ότι ζητούν συνδιαχείριση κάτι που αποτελεί, για να μη χρησιμοποιήσω κάποια άλλη λέξη, παγκόσμια πρωτοτυπία. Συνδιαχείριση σημαίνει μοιρασιά του πλούτου των θαλασσών ανεξάρτητα που βρίσκονται αυτοί οι υδρογονάνθρακες στο τρίγωνο μεταξύ Καστελόριζου-Κύπρου-Κρήτης. Δηλαδή για πρώτη φορά οι Αμερικανοί θέλουν να ρίξουν με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Θέλουν να συμπεριλάβουν στα σχέδια τους και την επίλυση του Κυπριακού μοιράζοντας τους υδρογονάνθρακες του νησιού με την επανίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Έχω την προαίσθηση ότι ο πρόεδρος Τραμπ ετοιμάζει νέες Πρέσπες στη βάση μιας ελληνοτουρκικής συμφωνίας που θα μοιράζει τους υδρογονάνθρακες της περιοχής. Θα βρει άραγε πρόθυμο τον Αλέξη Τσίπρα με το δέλεαρ μιας νέας υποψηφιότητας για το Νόμπελ Ειρήνης;
*Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του AllTimeClassic
*Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευματικής Ιδιοκτησίας η καθ΄ οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος.
