Του Θεόδωρου Καρυώτη
Eκατοντάδες υποψήφιοι ευρωβουλευτές ζητούν την ψήφο μας στις 26 Μαΐου για να μας αντιπροσωπεύσουν στο Στρασβούργο, αλλά κανείς δεν ασχολείται με την ΑΟΖ που αποτελεί ένα από τα πιο κρίσιμα εθνικά θέματα για την πατρίδα μας. Βέβαια, για να είμαστε δίκαιοι, πολλοί από αυτούς δεν γνωρίζουν τι είναι η ΑΟΖ και πάνω απ’ όλα δεν γνωρίζουν ότι υπάρχει και ΑΟΖ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα τους συμβούλευα να διαβάσουν τον καθηγητή της Σχολής Ευελπίδων Κώστα Γρίβα που έγραψε:
“Το Δίκαιο της Θάλασσας και η ΑΟΖ , είναι ένα δυναμικό πεδίο, που δυστυχώς το ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν έχει αντιληφθεί, όπου με προβολή ισχύος μπορεί να εξελιχθεί σε μεγάλο πλεονέκτημα διεύρυνσης της ελληνικής κυριαρχίας στην περιοχή, αλλά μπορεί συνάμα, αν η Τουρκία αφεθεί να κυριαρχεί με την λογική ισχύος στην περιοχή, να αποδειχθεί «βρόγχος» και εθνική υποχώρηση έως ακρωτηριασμό για τον Ελληνισμό.”
Ίσως είναι άδικο να κατηγορούμε τους υποψήφιους ευρωβουλευτές, αφού κανένα από τα κόμματά τους δεν ασχολείται σοβαρά με την ΑΟΖ , ούτε την έχει θέσει στις προτεραιότητες των εκλογικών προγραμμάτων τους.
Ένα σύντομο μάθημα για τους Ευρωβουλευτές μας.
Η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτουν, αναμφίβολα, μεγάλα θαλάσσια σύνορα. Αλλά θαλάσσια σύνορα της Ευρώπης δεν είναι μόνο τα χωρικά της ύδατα αλλά και οι Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες (ΑΟΖ) των κρατών-μελών της! Έτσι η ΑΟΖ αποκτά ταυτόχρονα και μια σημαντική γεωπολιτική σημασία που έχει διαφύγει, μέχρι σήμερα, από την προσοχή των Βρυξελλών και βέβαια της Αθήνας, που ακόμα και σήμερα συζητά για την ξεπερασμένη έννοια της υφαλοκρηπίδας με την Άγκυρα.
Ένα έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «The EU and international ocean governance» σημειώνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει την μεγαλύτερη ΑΟΖ στον κόσμο και το μέγεθός της φτάνει τα 20 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα, δηλαδή οι θάλασσές της είναι 380% μεγαλύτερες από το έδαφος της.
Το πιο σημαντικό όμως στοιχείο αυτού του εγγράφου είναι ο επόμενος χάρτης που δείχνει τις ΑΟΖ όλων των κρατών της ΕΕ και όπου, ξεκάθαρα, ορίζεται όχι μόνο η ΑΟΖ της Ελλάδας αλλά επιβεβαιώνεται ότι διαθέτει θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο.
Επίσημος Χάρτης των ΑΟΖ της Ευρώπης
Πηγή: European Comission, The EU and international ocean governance.
Ο χάρτης αυτός πρέπει να χρησιμοποιηθεί από τους 21 Έλληνες Ευρωβουλευτές που θα αναλάβουν καθήκοντα φέτος το καλοκαίρι. Πρέπει να υιοθετηθεί μία συντονισμένη πολιτική όλων των Ελλήνων Ευρωβουλευτών με στόχο την αφύπνιση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως προς την αναγκαιότητα δημιουργίας της ΑΟΖ της Ευρωπαϊκής Ένωσης!
Η Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας του 1982 (UNCLOS), στο Μέρος XVIΙ και στο Παράρτημα IX, δίνει τη δυνατότητα συμμετοχής Διεθνών Οργανισμών αμέσως μετά τη συμμετοχή της απολύτου πλειοψηφίας των κρατών-μελών της. Ήδη όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ καθώς και η ίδια η ΕΕ έχουν επικυρώσει τη Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας (UNCLOS). Με βάση τα άρθρα 309 και 310 δεν επιτρέπεται να διατυπωθούν επιφυλάξεις ή εξαιρέσεις, όταν τα διάφορα κράτη καταθέτουν την επικύρωση της Σύμβασης. Έτσι, τα κράτη-μέλη της ΕΕ δεν μπορούν να προβάλουν επιφυλάξεις σχετικά με τις αρμοδιότητες που έχουν μεταβιβάσει σε αυτή.
Σήμερα το μήκος των ακτών της ΕΕ των 28 υπερβαίνει τα 66.000 χλμ. και η Ελλάδα διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή από όλα τη κράτη-μέλη, που φτάνει τα 16,465 χλμ., καθώς επίσης και τα περισσότερα νησιά και νησίδες που αριθμούν 3.100, εκ των οποίων τα 2.463 βρίσκονται στο Αιγαίο Πέλαγος. Βέβαια αν υπολογισθούν και οι βραχονησίδες, τότε ξεπερνούν τις 10.000. Συγκριτικά, οι ακτές των ΗΠΑ εκτείνονται σε 20.000 χλμ., της Λατινικής Αμερικής 25.000 χλμ., της Αφρικής 30.000 χλμ. και της Αυστραλίας 26.000 χλμ.
Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τις θαλάσσιες και χερσαίες εκτάσεις της Ε.Ε.
Χερσαία Έκταση: 5.259.416 χλμ2
ΑΟΖ: 7.044.342 χλμ2
Υφαλοκρηπίδα: 1.923.935 χλμ2
Χωρικά Ύδατα: 1.152.126 χλμ2
Το 2013 ήταν μια σημαντική και κρίσιμη χρονιά για τα θέματα της ΑΟΖ, γιατί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια νέα μελέτη με τίτλο «Βελτιώνοντας τη διακυβέρνηση του θαλάσσιου χώρου: Μια ευκαιρία για Γαλάζια Ανάπτυξη στη Μεσόγειο Θάλασσα».
Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει ότι η δημιουργία Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών στη Μεσόγειο Θάλασσα θα ωφελήσει την Γαλάζια Ανάπτυξη της Ε.Ε. Η μελέτη παρουσιάζει μια οικονομική ανάλυση για την αξία δημιουργίας ΑΟΖ από τα ευρωπαϊκά κράτη, ως προέκταση του σχεδίου «Γαλάζια Ανάπτυξη» της Ευρώπης.
Έτσι η μελέτη αυτή προτρέπει τα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου να προβούν στην ανακήρυξη και οριοθέτηση των ΑΟΖ τους.
Θα ήταν πολύ χρήσιμο οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές να διαβάσουν αυτή την παράγραφο:
«Γύρω από αυτή την στρατηγική και κρίσιμη από κάθε πλευρά θαλάσσια λεκάνη, το λίκνο του δυτικού μας πολιτισμού, ελάχιστα παράκτια κράτη έχουν ανακηρύξει ΑΟΖ. Αυτή η πρωτοβουλία της ΕΕ μπορεί να πυροδοτήσει μια σειρά από τέτοιες διεκδικήσεις με βάση τη Διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Ο πασιφανής στόχος είναι η εξερεύνηση του πλούτου της Μεσογείου Θάλασσας, αλλά πιθανώς ακόμα περισσότερο των υδρογονανθράκων που βρίσκονται στους βυθούς της. Γιαυτό δεν πρέπει η ΕΕ να περιμένει καλύτερες ειρηνικές περιόδους για να προβεί στην εκτέλεση αυτού του σχεδίου.
Αντιλαμβανόμαστε ότι η μελέτη γίνεται ακόμα πιο σημαντική μετά τις τελευταίες ανακαλύψεις των τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου που έχουν εντοπιστεί στην περιοχή ανάμεσα στη Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Και δεν είναι μόνο αυτό. Υπάρχει ήδη ένδειξη που υποστηρίζεται από επιστημονικά δεδομένα ότι υφίστανται και άλλα κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου στην Ανατολική Μεσόγειο.
Μέσα στις ΑΟΖ των 200 ν.μ. των κρατών-μελών της ΕΕ, το μεγαλύτερο ποσοστό της Μεσογείου σε αλιεία και σε υδρογονάνθρακες θα είναι ευρωπαϊκή ιδιοκτησία.
Χωρίς να έχουν συμφωνηθεί, να έχουν ανακηρυχθεί και οριοθετηθεί ΑΟΖ, η εκμετάλλευση του πλούτου που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του νερού είναι αδύνατη.
Επομένως, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα πρέπει, με εμμονή να ακολουθήσουν μια στρατηγική με βάση αυτά τα δεδομένα. Ο στόχος δεν είναι τίποτα λιγότερο από την επίτευξη ενεργειακής αυτάρκειας στην διψασμένη για υδρογονάνθρακες γερασμένη μας ήπειρο.»
Όπως αναφέραμε η μελέτη αυτή κυκλοφόρησε το 2013 και αυτό σημαίνει ότι οι δυο τελευταίες ελληνικές κυβερνήσεις αγνόησαν εντελώς το θέμα, επί έξη συναπτά έτη. Ευχόμαστε αυτή η τραγική ιστορία να μη συνεχιστεί και από την επόμενη ελληνική κυβέρνηση. Εδώ σημαντική θα είναι και η συνεισφορά των νέων Ελλήνων Ευρωβουλευτών στην ανάληψη πρωτοβουλίας για την ανακήρυξη και οριοθέτηση των ΑΟΖ όλων των παράκτιων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Τουρκία, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, δεν έχει απειλήσει την Ελλάδα με νέο casus belli, αν ανακηρύξει τη δική της ΑΟΖ. Αλλά σε περίπτωση που δοθεί εντολή από την ΕΕ να δημιουργηθεί μια ΑΟΖ σε όλα τα κράτη-μέλη της, τότε η Άγκυρα θα είναι αναγκασμένη να επεκτείνει το casus belli και κατά της ΕΕ με τις συνέπειες που μια τέτοια εχθρική κίνηση θα εγκυμονούσε για την ίδια. Επιπλέον, η Τουρκία επιμελώς αποκρύπτει ότι ένας από τους όρους ένταξής της στην ΕΕ είναι η υποχρέωσή της να επικυρώσει τη νέα Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας, πράγμα που θα πρέπει να της το υπενθυμίζει συστηματικά το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
*Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του AllTimeClassic
*Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευματικής Ιδιοκτησίας η καθ΄ οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος
