Του Γιώργου Δημητρακόπουλου
Τον τελευταίο καιρό μια σειρά από γεγονότα που εκτυλίσσονται στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου από την μία πλευρά αποκαλύπτουν τις σοβαρές εντάσεις και τους ανταγωνισμούς που εδώ και καιρό, για μια ακόμη φορά υποβόσκουν στην ευαίσθητη αυτή περιοχή και από την άλλη ενισχύουν τους φόβους για το ενδεχόμενο νέας ανάφλεξης με περισσότερες, αυτή τη φορά, εστίες από τις ήδη υπάρχουσες.
Πρώτο σημαντικό γεγονός, η νέα ένταση στην συνεχιζόμενη κρίση στις Αμερικανοτουρκικές σχέσεις λόγω της επιμονής της Τουρκίας να προμηθευθεί το Ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα S-400 και της Αμερικανικής αντίδρασης ν’ αποκλείσει ως εκ τούτου την Τουρκία από την συμμετοχή στην παραγωγή και εννοείται, την προμήθεια των υπερσύγχρονων μαχητικών F-35. Σύμφωνα με τις δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων, αρχής γενομένης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κυρίου T. Erdogan, η Τουρκία θα στραφεί προς τα Ρωσικά εξοπλιστικά συστήματα στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα Ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη Sukoi. Σε μία τέτοια περίπτωση που θα σημαίνει ακόμη πιο ουσιαστική πρόσδεση της Τουρκίας στο «Ρωσικό Άρμα» θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο η Ρωσική παρουσία μέσα στη Νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ και στη Μέση Ανατολή , γεγονός που ήδη προβληματίζει και τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ και βέβαια και την Ελλάδα.
Δεύτερο σημαντικό γεγονός οι νέες κυρώσεις που ο Πρόεδρος των ΗΠΑ κύριος D. Trump, επέβαλλε στο Ιράν. Πρόκειται για την άρση των εξαιρέσεων που είχαν παρασχεθεί σε οκτώ χώρες , ξεκινώντας από την Κίνα και φθάνοντας και στην Ελλάδα, ώστε παρά τις ήδη υφιστάμενες κυρώσεις να μπορούν να συναλλάσσονται με το Ιράν κυρίως σε ότι αφορά την προμήθεια Ιρανικού πετρελαίου. Η απόφαση αυτή του Αμερικανού Προέδρου που έχει θεωρηθεί από παράγοντες εντός και εκτός των ΗΠΑ ως απόφαση που αποσκοπεί στον οικονομικό αποκλεισμό του Ιράν,θίγει αφενός τη χώρα αυτή αφού τα έσοδα από την πώληση του πετρελαίου ήταν καθοριστικής σημασίας για τον κρατικό προϋπολογισμό της, αφετέρου θα επηρεάσει τις οικονομίες των χωρών στις οποίες είχαν χορηγηθεί οι εξαιρέσεις, η ισχύς των οποίων έχει πλέον αρθεί, με πρώτη στη σειρά την Κίνα η οποία ως σήμερα ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής Ιρανικού πετρελαίου και της οποίας η αντίδραση μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μη προβλέψιμες τη στιγμή αυτή εξελίξεις.
Τρίτο σημαντικό γεγονός οι κλιμακούμενες Τουρκικές προκλήσεις με την δραστηριότητα του ερευνητικού σκάφους Barbaros και του πλοίου-γεωτρύπανου Fathi- Πορθητής στην Κυπριακή ΑΟΖ . Ενώ μέχρι στιγμής οι διεθνείς αντιδράσεις στις Τουρκικές προκλήσεις περιορίστηκαν σε λεκτικές προειδοποιήσεις τις οποίες η Άγκυρα έδειξε ότι δεν λαμβάνει υπόψη, μία δήλωση του Υπουργού Άμυνας της γειτονικής χώρας κ. Χ. Ακάρ σύμφωνα με την οποία η Τουρκία και γεωτρήσεις θα κάνει ( ενν. εντός της Κυπριακής ΑΟΖ) και θα επιτεθεί σε όποιον προσπαθήσει να την εμποδίσει, ανεξάρτητα από το ότι έχει και προειδοποιητικό, αποτρεπτικό χαρακτήρα, υποδηλώνει την πρόθεση της Τουρκίας να επιμείνει στις γνωστές θέσεις της σχετικά με την εξόρυξη και εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου που βρίσκεται στα οικόπεδα της Κυπριακής ΑΟΖ , γεγονός που αναμφισβήτητα εγκυμονεί κινδύνους θερμού επεισοδίου στην περιοχή, με πολύ αρνητικές συνέπειες και επιπτώσεις, μεταξύ άλλων και στον ενεργειακό συσχετισμό δυνάμεων στην περιοχή.
Τέταρτο σημαντικό γεγονός ο ελλιμενισμός στην Κωνσταντινούπολη Ρωσικού πολεμικού πλοίου, γεγονός που πέρα από την σημειολογική σημασία του είχε ως αποτέλεσμα και την αναζωπύρωση των συζητήσεων για την αναθεώρηση της Σύμβασης του Montreux για το καθεστώς των Στενών του Βοσπόρου, γεγονός που ανεξάρτητα από τις διαφορετικές αφετηρίες προσέγγισης το ζήτημα ενδιαφέρει την Ρωσία η οποία ανέκαθεν επιθυμούσε την απρόσκοπτη διέλευση των πλοίων της μέσω των Στενών και τις ΗΠΑ οι οποίες ενδιαφέρονται για τον έλεγχο των Ρωσικών κινήσεων μέσω των Στενών. Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ, ότι μελλοντικές εξελίξεις σχετικά με το καθεστώς των στρατηγικής σημασίας Στενών του Βοσπόρου που συνδέουν τη Μεσόγειο θάλασσα με τον Εύξεινο Πόντο, σε συνδυασμό με μελλοντικές εξελίξεις στα επίσης στρατηγικής σημασίας Στενά του Ορμούζ, μετά τις νέες απειλές του Ιράν για «κλείσιμο « των Στενών, θα μπορούσαν να αποτελέσουν πηγή προβλημάτων για την διεθνή ναυσιπλοΐα και όχι μόνο.
Πέμπτο σημαντικό γεγονός η νέα εμπλοκή στις συζητήσεις για σύναψη Συμφωνίας ανάμεσα στη Σερβία και το Κόσσοβο, στις οποίες όπως είναι γνωστό συμπεριλαμβάνονται και συζητήσεις για ανταλλαγή εδαφών. Η εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις προέκυψε όταν οι Αλβανοί που ζουν στη Νότια Σερβία , ζήτησαν με επιστολή τους στη αρμόδια για την Ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και άμυνα Φ. Μοργκερίνι και στους ηγέτες του Κοσσόβου να συμπεριληφθεί και η περιοχή της κοιλάδας του Πρέσεβο στις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Βελιγράδι και την Πρίστινα. Αν και οι διαπραγματεύσεις ,παρά τις διεθνείς αντιδράσεις ως προς το σκέλος της ανταλλαγής εδαφών, είχαν αντιμετωπιστεί θετικά αφού η αίσια έκβαση τους θεωρήθηκε ότι θα έθετε τέλος στην χρόνια αντιπαλότητα της Σερβίας με το Κόσσοβο, η νέα εμπλοκή μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες σε ότι αφορά στην μελλοντική ισορροπία δυνάμεων στην επίσης ευαίσθητη περιοχή των Βαλκανίων.
Η πραγματικότητα αυτή που αφορά και την Ελλάδα, σε συνδυασμό και με μία σειρά άλλων διεθνών εξελίξεων όπως για παράδειγμα η πρόσφατη επιχείρηση ενεργειακής τρομοκρατίας που πραγματοποιήθηκε με την νόθευση Ρωσικού πετρελαίου μεγάλης αξίας που διοχετεύεται μέσω του αγωγού «Druzba» από λιμάνι στη Βαλτική θάλασσα στην Πολωνία, τη Λευκορωσία, τη Γερμανία , την Ουγγαρία και την Τσεχία, ( άμεση συνέπεια η άνοδος των τιμών του πετρελαίου) και τα γεγονότα στη Βενεζουέλα-επίσης πετρελαιοπαραγωγό χώρα- όπου η τελική στάση των ΗΠΑ θα είναι καθοριστική για τις εξελίξεις, πρώτα στην ευρύτερη περιοχή της Νοτίου Αμερικής και κατ’ επέκταση του Δυτικού ημισφαιρίου τουλάχιστον, επιβάλλει μεγάλη προσοχή και πολύ λεπτούς χειρισμούς προκειμένου να μην υπάρξουν αρνητικές συνέπειες για τη χώρα μας.
*Ο Γιώργος Δημητρακόπουλος είναι διεθνολόγος, ανήκει στην παλαιότερη εκδοτική οικογένεια που δραστηριοποιείται στον περιφερειακό τύπο.’Εχει διατελέσει σύμβουλος του πρωθυπουργού(1983-1986) σύμβουλος στο υπουργείο εξωτερικών(1986-1989) διευθυντής της εφημερίδας Ελευθερία (1990-1994) ευρωβουλευτής και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ( 1994-2009) σύμβουλος έκδοσης και αρθρογράφος της Ελευθεροτυπίας.
*Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του AllTimeClassic
*Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευματικής Ιδιοκτησίας η καθ΄ οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος.
