Του Δρ. Ηλία Κονοφάγου Μέλους της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών

Τη στιγμή που οι Συμβάσεις επενδύσεων για τα υποθαλάσσια κοιτάσματα φυσικού αερίου της Κρήτης των εταιρειών ΕxxonMobil-Total & ΕΛ.ΠΕ εξακολουθούν να σέρνονται στους διαδρόμους του Δημοσίου από την Ελληνική γραφειοκρατία η σπαραζόμενη από συγκρούσεις Λιβύη αναβαθμίζει τις δικές της Συμβάσεις υποθαλάσσιων ερευνών κοιτασμάτων Νοτιοδυτικά της Κρήτης με εξαιρετικά γρήγορους ρυθμούς (Εικ.1).

                                                                   Εικ.1

Πιο συγκεκριμένα εάν εξαιρέσουμε την Ελλάδα που προσπαθεί ακόμη να αντιληφθεί τι ακριβώς συμβαίνει, στην περιοχή μας η Ιταλική Εταιρεία ΕΝΙ -μετά την αναστολή όλων των ερευνητικών πετρελαϊκών δραστηριοτήτων εντός της Ιταλικής ΑΟΖ- προσήλθε και αγόρασε τα 42,5% των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης της Αγγλικής εταιρείας BP η οποία κατέχει μία ερευνητική περιοχή (περιοχή 3) νοτιοδυτικά της Κρήτης μεγέθους 54.000 km2. Οι ερευνητικές δραστηριότητες μέσα στην περιοχή αυτή, η οποία βρίσκεται μέσα στην ΑΟΖ της Λιβύης είχαν παγώσει από το 2014 λόγω -ανωτέρας βίας- προερχόμενης από τοπικές ένοπλες συγκρούσεις στην μείζονα περιοχή της Λιβύης.

Αλλά παρά τα τοπικά Λιβυκά προβλήματα και παρά τα ατακτοποίητα όρια των ΑΟΖ , Ελλάδος, Λιβύης, Ιταλίας και Μάλτας όπως θα δούμε η περιοχή αυτή ίσως κρύβει πραγματικά τεράστιους θησαυρούς παγκοσμίου ενδιαφέροντος.

Και ας δούμε τι ακριβώς συμβαίνει:

Οι διευθύνοντες σύμβουλοι Bob Dudley και Claudio Descalzi των εταιρειών BP και ΕΝΙ δήλωσαν ότι προτίθενται εντός του Απριλίου – Μαΐου 2019 να αναζωογονήσουν τις ερευνητικές προσπάθειες της Λιβύης συνεργαζόμενες στενά κοινοπρακτικά μεταξύ τους για να αναδείξουν όπως ανέφεραν τον σημαντικά υποσχόμενο ορυκτό πλούτο της θαλάσσιας αυτής περιοχής στα ανοικτά του Κόλπου της Σίρτης μεταξύ Λιβύης και Κρήτης.

Το γεγονός αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό εάν λάβουμε υπ’ όψη ότι η γεωφυσική Εταιρεία των Η.Π.Α. “ΙΟΝ” με έδρα το Houston Texas, εξετέλεσε και ερμήνευσε πρόσφατα (2017) σεισμικές καταγραφές  στα ανοικτά του Κόλπου της Σίρτης στο νότιο Ιόνιο πέλαγος μεταξύ Λιβύης και Ελλάδος ενώ ταυτόχρονα επαναεπεξεργάστηκε μαζί με την Εταιρεία “Spectrum” παλαιότερες σεισμικές καταγραφές στην ίδια περιοχή μεταξύ Κρήτης και Λιβύης (Εικ.2).

                                                                     Εικ.2

Οι δύο Εταιρείες, ερμήνευσαν και παρουσίασαν τα αποτελέσματα της μελέτης του συνόλου των καταγραφών αυτών στο Λονδίνο.

Με ιδιαίτερη έκπληξη διαπίστωσαν ότι νοτιοδυτικά της Κρήτης στα ανοικτά του Κόλπου της Σίρτης και μέσα στην αβυσσική πεδιάδα του Ιονίου πελάγους υπάρχουν δύο τεράστια “αντίγραφα” του κοιτάσματος “Ζohr”, ο πρώτος στόχος (με κίτρινο χρώμα αριστερά στην Εικ.1) βρίσκεται στην επαφή των ορίων της ΑΟΖ (ή υφαλοκρηπίδας) μεταξύ Λιβύης και Ελλάδος και σύμφωνα με την Spectrum εμφανίζεται να έχει μήκος 100 km (δηλ. 10 φορές μεγαλύτερος από το “Zohr”) καλύπτοντας έτσι μία επιφάνεια 6.000 km2 (100km x 60km). Είναι φανερό ότι εάν και εφόσον επιβεβαιωθεί με γεώτρηση ότι αυτός ο στόχος περιέχει τελικά υδρογονάνθρακες τότε το κοίτασμα αυτό θα είναι παγκοσμίου ενδιαφέροντος. Εάν λάβουμε δε υπ’ όψη ότι το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον  κόσμο είναι το South-Pars του Κατάρ-Ιράν με 1.235 Tcf ή 35 Tcm & με επιφάνεια 7.500 km2, τότε διαπιστώνουμε ότι Νοτιοδυτικά της Κρήτης θα μπορούσε να βρίσκεται το 2ο μεγαλύτερο κοίτασμα στον κόσμο Βιογενούς Φυσικού Αερίου!!! Εξ΄άλλου στην ίδια περιοχή νοτιοδυτικά της Κρήτης έχει καταγραφεί από τις ίδιες γεωφυσικές εταιρείες ένας δεύτερος στόχος παγκοσμίου ενδιαφέροντος μεγέθους 3.500 km2.

Να σημειωθεί ότι η εταιρεία Spectrum θεωρεί ότι ορισμένοι από τους χαρτογραφηθέντες στόχους ταμιευτήρων υφαλογενών ασβεστολίθων του νότιου Ιονίου πελάγους ή Λιβυκού πελάγους είναι δυνατόν να είναι πολύ πλούσια σε υγρούς υδρογονάνθρακες (συμπυκνώματα πετρελαίου ή και πετρελαίου) δεδομένου ότι επικάθονται πάνω σε μητρικά πετρώματα υδρογονανθράκων.

Η διαπίστωση αυτή δεν αποτελεί έκπληξη δεδομένου ότι η ο τίτλος της επιστημονικής παρουσίασης της παραπάνω προσδοκίας από την Spectrum στο Λονδίνο είχε τίτλο: “ένα θέαμα για τα μάτια του “Zohr”, η αναζήτηση του επόμενου Αφρικανικού Υπέρ-Γίγαντα” (Α sight for Zohr eyes: the search for the next North African Super Giant). Βεβαίως το ερευνητικό μέλλον θα δείξει εάν ο παραπάνω ισχυρισμός είναι αληθινός. Όμως παρά τα θαλάσσια βάθη της περιοχής που κυμαίνονται γύρω από τα 3.000 m νερού υπάρχει  ανάγκη να αντιληφθούμε από επιστημονική και γεωπολιτική άποψη το μέγεθος των ενεργειακών προοπτικών της μείζονος περιοχής της Κρήτης οι οποίες θα μπορούσαν μέσω κατάλληλων συνεργιών να καλύψουν τελικά τις ανάγκες της Ευρώπης σε φυσικό αέριο για πολλές δεκαετίες και αυτό ανεξάρτητα από το εάν οι παραπάνω στόχοι βρίσκονται εξ΄ ολοκλήρου μέσα μέσα στην Λιβυκή ΑΟΖ ή μερικά μέσα στην Ελληνική ΑΟΖ.

Το θέμα πρέπει πάντως να αρχίσει απασχολήσει έγκαιρα την Ελληνική πλευρά ώστε να μη μείνουμε εκτός νυμφώνος σε τέτοιου μεγέθους περιπτώσεις και να μπορέσουμε επί της ουσίας να διερευνήσουμε συμμετοχικά σε βάθος το όλο θέμα. Ήδη οι πρώτες επιστημονικές αναζητήσεις μας δείχνουν ότι οι περιοχές μεταξύ Λιβύης και Ελλάδος παλαιο-γεωγραφικά φαίνεται να περιέχουν τις σημαντικότερες σε μέγεθος Μεσογειακές παλαιο-λιμνοθάλασσες του ύστερου Μειοκαίνου με αποτέλεσμα σήμερα να χαρτογραφούνται ασβεστολθικοί στόχοι κοιτασμάτων “τύπου Zohr” (“Zohr-like”)  παγκοσμίου ενδιαφέροντος.

Είναι γνωστό ότι παγκόσμιοι ΄πετρελαϊκοί κολοσσοί η ExxonMobi, Total, ENI και ΒP οι οποίες προσήλθαν πρόσφατα στην περιοχή μας και βρίσκονται πλέον όλοι μαζί ταυτόχρονα Νοτιοδυτικά της Κρήτης, φρόντισαν να δηλώσουν πρόσφατα σε διεθνές συνέδριο “δεν προσερχόμεθα εδώ στην περιοχή (Λιβύη) για να ανακαλύψουμε κάτι “μικρό σε μέγεθος”, “δεν μας ενδιαφέρει κάτι μικρό σε μέγεθος” “είμαστε εδώ διότι διαθέτουμε την απαραίτητη τεχνολογία και τα αναγκαία κεφάλαια ώστε να ανακαλύψουμε κάτι πολύ σημαντικό σε μέγεθος”.

*Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευματικής Ιδιοκτησίας η καθ΄ οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του συγγραφέα.