Φωτογραφία Newsweek: o πρόεδρος Πούτιν στα Ηνωμένα ‘Εθνη
Του Γιώργου Δημητρακόπουλου
Το θετικό αποτέλεσμα της χθεσινής ψηφοφορίας στη Βουλή των Σκοπίων, ικανοποίησε, όπως ήταν αναμενόμενο πολλούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως τις ΗΠΑ. Και τούτο γιατί η αναθεώρηση του Συντάγματος της χώρας και η προσαρμογή του στα προβλεπόμενα από την Συμφωνία των Πρεσπών, ανοίγει τον δρόμο για την ένταξη των Σκοπίων πρώτα στο ΝΑΤΟ και στη συνέχεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εξέλιξη που επιθυμούν και οι ΗΠΑ και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες που θεωρούν, ότι με τον τρόπο αυτό «αναχαιτίζεται» ως ένα βαθμό η προσπάθεια της Ρωσίας για αύξηση της επιρροής της στα Βαλκάνια.
Είναι γεγονός ότι η Ρωσία , δεν είδε ποτέ με καλό μάτι, την πολιτική του ΝΑΤΟ για διεύρυνση της Ατλαντικής Συμμαχίας, ιδιαίτερα μάλιστα όταν η διαδικασία αυτή στοχεύει σε χώρες ή και σε περιοχές στις οποίες από την εποχή του υπαρκτού σοσιαλισμού και της Σοβιετικής Ένωσης είχε αυξημένη παρουσία και επιρροή . Και τα Βαλκάνια ,ήταν μία από τις περιοχές αυτές, παρά τις αναπτυχθείσες τότε δύο «ανταρσίες», της Αλβανίας του Εμβέρ Χότζα (Είχε συμμαχήσει με την Κίνα που τότε ήταν αντίπαλος της Σοβιετικής Ένωσης), και της Γιουγκοσλαβίας του Τίτο ( είχε τότε προτιμήσει το κίνημα των Αδεσμεύτων διαφωνώντας με την πολιτική της Μόσχας), οι οποίες όμως είχαν παραμείνει τυπικά τουλάχιστον εντός του «σοσιαλιστικού στρατοπέδου» .
Φυσικά από τότε ως σήμερα η κατάσταση στην περιοχή των Βαλκανίων, όπως άλλωστε και σε άλλες περιοχές του κόσμου , έχει ριζικά μεταβληθεί. Παρ’ όλα αυτά μερικές από τις σταθερές που δημιουργήθηκαν μετά τον β’ Παγκόσμιο Πόλεμο διατηρούνται ακόμα. Μία τέτοια είναι και ο ανταγωνισμός ΗΠΑ-Ρωσίας ή αλλιώς ο «νέος Ψυχρός Πόλεμος», που αν και βασίζεται πλέον και σε νέες παραμέτρους, τα τελευταία χρόνια έχει ενταθεί με αντικατοπτρισμούς σε αρκετές στρατηγικής σημασίας περιοχές του Πλανήτη, ανάμεσα στις οποίες σημαντική θέση έχουν τα Βαλκάνια και η Μέση Ανατολή. Με αυτό ως δεδομένο, είναι σαφές ότι η Συμφωνία των Πρεσπών, και κατ’ επέκταση η ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, αποτελούν ένα κεφάλαιο του Αμερικανο-Ρωσικού ανταγωνισμού στα Βαλκάνια, που για τις ΗΠΑ συνίσταται στην ένταξη των Σκοπίων πρώτα και στη συνέχεια των υπολοίπων χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, ενώ για τη Ρωσία στην ακριβώς αντίθετη θέση δηλ. στην «αναχαίτιση» αυτής της πολιτικής , ώστε να αποτραπεί η αισθητή μείωση της Ρωσικής επιρροής στην περιοχή.
Έτσι η Ρωσία , είχε κάνει σαφή την θέση της μόλις ανακοινώθηκε η διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την λαϊκή έγκριση της αλλαγής του Συντάγματος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από την Συμφωνία των Πρεσπών, δηλώνοντας , ιδιαίτερα μετά το μάλλον χαμηλό υπέρ της αναθεώρησης αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος , ότι επρόκειτο να ασκήσει veto όταν και αν η Συμφωνία των Πρεσπών έφθανε στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών του οποίου η Ρωσία είναι, όπως είναι γνωστό τακτικό μέλος. Ασκώντας veto στη Συμφωνία η Ρωσία θα ασκούσε , στην ουσία veto στην νέα ονομασία « Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» , ακυρώνοντας όλες τις προσπάθειες για την επίτευξη του αποτελέσματος αυτού και επαναφέροντας την κατάσταση στο status quo ante , ανακόπτοντας με τον τρόπο αυτό την διαδικασία ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ, αφού ήταν γνωστές οι προϋποθέσεις που είχε θέσει η Ελλάδα.
Δεν είναι γνωστό αν και πότε η Ρωσία θα πραγματοποιήσει την «απειλή» της. Άλλωστε απομένει ακόμη η κύρωση της Συμφωνίας από την Ελληνική Βουλή. Είναι όμως σαφές ότι η Ρωσία δεν παραμένει άπρακτη στις εξελίξεις. Η πρόσφατη Συμφωνία της με την Σερβία, η μόνη πλέον χώρα της περιοχής στην οποία έχει κάποια επιρροή και την οποία η Μόσχα ανέκαθεν υποστήριζε, για την ένταξη της στην Ευρασιατική Ένωση και η επικείμενη υπογραφή αμυντικού Συμφώνου στο οποίο περιλαμβάνεται και η παράδοση στη Σερβία του συστήματος S300, υποδηλώνουν την πρόθεση της Μόσχας να διατηρήσει την παρουσία και επιρροή της στα Βαλκάνια.
Σπεύδοντας να υπογράψει τις δύο αυτές συμφωνίες ο Πρόεδρος Πούτιν φιλοδοξεί να «περιχαρακώσει» την Σερβία απέναντι σε οποιαδήποτε Αμερικανική και Δυτικοευρωπαϊκή επιρροή, εκμεταλλευόμενος και το γεγονός, ότι είναι ακόμα ζωντανές στο μυαλό κάθε Σέρβου οι μνήμες από την διάλυση της ομόσπονδης Γιουγκοσλαβίας το 1991-1992, στην οποία ομοσπονδία η θέση της Σερβίας ήταν κυρίαρχη, και τον Αμερικανικής και Νατοϊκής έμπνευσης σχετικά πρόσφατο πόλεμο (1992-2001) και τις προσαγωγές Σέρβων ηγετών στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης. Εκμεταλλεύεται ακόμη, ο Ρώσος Πρόεδρος την οργή και απογοήτευση που είχε προκαλέσει σε κάθε Σέρβο, λόγω της εξέχουσας σημασίας του στη ιστορία της χώρας, η μετά τον πόλεμο ανεξαρτητοποίηση του Κοσσόβου, το οποίο πριν ήταν αυτόνομη μεν περιοχή υπαγόμενη όμως στην τότε Γιουγκοσλαβία.
Με ποδοσφαιρικούς όρους, η ολοκλήρωση των διαδικασιών στα Σκόπια για την θέση σε ισχύ της Συμφωνίας των Πρεσπών , μετά και το θετικό αποτέλεσμα της χθεσινής ψηφοφορίας, αποτυπώνεται στο φύλλο αγώνα ΗΠΑ-Ρωσίας ως 1-0. Η σπουδή για την υπογραφή της ένταξης της Σερβίας στην Ευρασιατική Ένωση και η υπογραφή του αμυντικού συμφώνου μεταξύ των δύο χωρών, υποδηλώνει την πρόθεση του Προέδρου Πούτιν να μετατρέψει το αποτέλεσμα σε Χ (ισοπαλία) ιδιαίτερα μάλιστα αφού και οι δύο αυτές κινήσεις θα επιβραδύνουν σημαντικά, αν δεν ανακόψουν εντελώς, την Ευρωπαϊκή προοπτική και πορεία της Σερβίας.
Όμως οι εξελίξεις δεν φαίνεται ότι θα σταματήσουν εδώ. Και τούτο γιατί η εγκριθείσα και από το Αλβανικό κόμμα αναθεώρηση του συντάγματος των Σκοπίων και η Συμφωνία των Πρεσπών, ιδιαίτερα μετά την κύρωση της και από την Βουλή των Ελλήνων, συμβάλλουν μεν στην διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας των Σκοπίων, ανακόπτοντας προς το παρόν τουλάχιστον, αποσχιστικές τάσεις που κατά καιρούς αναπτύσσονται στο εσωτερικό τους, δεν κλείνουν όμως οριστικά το κεφάλαιο του Αμερικανο-Ρωσικού ανταγωνισμού στα Βαλκάνια, αντικατοπτρισμό του οποίου αποτελούν και η Συμφωνία των Πρεσπών και οι Συμφωνίες Ρωσίας –Σερβίας.
