Προϋπόθεση για την περαιτέρω ενίσχυση του δείκτη οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα σύμφωνα με την Eurobank Research στο πρόσφατο δελτίο της “7 ημέρες Οικονομία” είναι η συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, η διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας, καθώς και η σταδιακή επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές κεφαλαίου.
Πιο αναλυτικά η Eurobank Research αναφέρει:
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα κατέγραψε οριακή μηνιαία πτώση τον Δεκέμβριο 2018. Διαμορφώθηκε στις 101,6 μονάδες δείκτη (ΜΔ) από 101,8 ΜΔ τον Νοέμβριο 2018 και 101,3 ΜΔ τον Δεκέμβριο 2017.
Σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία της εν λόγω έρευνας, η οριακή μηνιαία συρρίκνωση του δείκτη οικονομικού κλίματος τον Δεκέμβριο 2018 προέκυψε από την πτώση των δεικτών εμπιστοσύνης στη βιομηχανία και τις κατασκευές, η οποία υπεραντιστάθμισε οριακά, την αύξηση των αντιστοίχων δεικτών στο λιανικό εμπόριο, στις υπηρεσίες και τους καταναλωτές.
Όπως παρουσιάζεται στο Σχήμα 1Α, ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα για το σύνολο του 4ου τριμήνου 2018 μειώθηκε στις 101,5 ΜΔ από 103,9 ΜΔ το προηγούμενο τρίμηνο, ωστόσο σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους ήταν υψηλότερος κατά 2,0 ΜΔ.
Σε ότι αφορά τους επί μέρους δείκτες εμπιστοσύνης, τριμηνιαία πτώση καταγράφηκε στη βιομηχανία, στο λιανικό εμπόριο, στις υπηρεσίες και τις κατασκευές. Εξαίρεση αποτέλεσε ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτή ο οποίος ενισχύθηκε σημαντικά και διαμορφώθηκε σε υψηλό 36 τριμήνων το 4ο τρίμηνο 2018 (βλέπε Σχήμα 1Β). Μένει να αποδειχτεί αν η προαναφερθείσα αύξηση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης θα αποτυπωθεί και στα στοιχεία της ιδιωτικής κατανάλωσης του 4ου τριμήνου 2018.
Όπως έχουμε αναφέρει σε παλαιότερο τεύχος του δελτίου 7ημέρες ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, η σχεδόν συνεχής άνοδος του δείκτη οικονομικού κλίματος από το 3ο τρίμηνο 2015 μέχρι και το 3ο τρίμηνο 2018 – είχε προηγηθεί ισχυρή πτώση την περίοδο από το 4ο τρίμηνο 2014 μέχρι το 3ο τρίμηνο 2015 – συνδέθηκε αρχικά με την υπογραφή του 3ου Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής (3ΠΟΠ) και στη συνέχεια με την ολοκλήρωση των επί μέρους αξιολογήσεων (1η αξιολόγηση Ιούνιος 2016, 2η αξιολόγηση Ιούλιος 2017, 3η αξιολόγηση Ιανουάριος 2018 και 4η αξιολόγηση Ιούνιος 2018).
Αξίζει να σημειώσουμε ότι με την ολοκλήρωση του 3ΠΟΠ (Αύγουστος 2018) ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα ανήλθε σε υψηλό 42 τριμήνων το 3ο τρίμηνο 2018. Ωστόσο, όπως επισημάναμε στην προηγούμενη σελίδα, το 4ο τρίμηνο 2018 καταγράφηκε η υψηλότερη τριμηνιαία πτώση, ήτοι -2,5 ΜΔ, από το 3ο τρίμηνο 2015.
Οι πιθανοί ερμηνευτικοί παράγοντες του προαναφερθέντος αποτελέσματος έχουν ως ακολούθως:
– Καταγράφηκε μια μορφή “διόρθωσης” προς τα κάτω του δείκτη οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα από τις υψηλές τιμές των μηνών Ιουλίου (105,3 ΜΔ) και Αυγούστου 2018 (105,2 ΜΔ).
– Η πτώση του δείκτη οικονομικού κλίματος στην Ευρωζώνη επηρέασε προς την ίδια κατεύθυνση – με υστέρηση κάποιων τριμήνων – τον αντίστοιχο δείκτη της Ελλάδος. Μια πιθανή επιβράδυνση του πραγματικού ρυθμού μεγέθυνσης της Ευρωζώνης αναμένεται να αποτελέσει ένα πτωτικό ρίσκο για τις ελληνικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Επιπρόσθετα μια πιθανή ενίσχυση της αβεβαιότητας στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου δύναται να αποτελέσει τροχοπέδη στην προσπάθεια έκδοσης χρέους της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Εν κατακλείδι, μετά την ολοκλήρωση του 3ΠΟΠ η περαιτέρω ενίσχυση του δείκτη οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα προϋποθέτει τη συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, τη διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας και τη σταδιακή επιστροφή της Ελληνικής Δημοκρατίας στις αγορές κεφαλαίου.
Ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής σημείωσε υψηλή ενίσχυση σε ετήσια (3,1%) και σε μηνιαία βάση (3,1%) τον Νοέμβριο 2018. Ωστόσο, για το σύνολο της περιόδου Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2018 η ετήσια μεταβολή του μέσου δείκτη βιομηχανικής παραγωγής παρουσίασε σημαντική επιβράδυνση σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι (1,0% vs 4,8%).
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής στην Ελλάδα σημείωσε ετήσια αύξηση της τάξης του 3,1% τον Νοέμβριο 2018 (-0,7% τον Οκτώβριο 2018). Σε όρους μηνιαίας μεταβολής καταγράφηκε ισοϋψής μεγέθυνση από πτώση -1,2% τον προηγούμενο μήνα.
Στον Πίνακα 1 παρουσιάζουμε τα αντίστοιχα μεγέθη για τους 4 βασικούς τομείς της βιομηχανίας. Η μεταποίηση αποτέλεσε τον κινητήριο μοχλό για την ετήσια και τη μηνιαία ενίσχυση του συνόλου της βιομηχανικής παραγωγής τον Νοέμβριο 2018.
Πιο αναλυτικά, η παραγωγή στη μεταποίηση παρουσίασε αύξηση της τάξης του 5,3% και 3,7% σε ετήσια και σε μηνιαία βάση αντίστοιχα. Στην αντίθετη κατεύθυνση κινήθηκε η παραγωγή στους τομείς των ορυχείων και λατομείων και του ηλεκτρισμού,ενώ ο τομέας της παροχής νερού είχε οριακή θετική συνεισφορά στην αύξηση του συνόλου της βιομηχανικής παραγωγής τον Νοέμβριο 2018.
Για το σύνολο της περιόδου Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2018 η ετήσια μεταβολή του μέσου δείκτη βιομηχανικής παραγωγής παρουσίασε σημαντική επιβράδυνση σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2017 (1,0% vs 4,8%, βλέπε Σχήμα 2).
Πιο συγκεκριμένα, ο αντίστοιχος ρυθμός μεταβολής για τον δείκτη της μεταποίησης επιβραδύνθηκε ηπιότερα στο 2,1% από 3,4% πέρυσι, ενώ στον τομέα του ηλεκτρισμού καταγράφηκε η υψηλότερη πτώση (-1,6% vs 10,0%).