Της Μαρίνας Μπαμπαλιάρη
Γκαλιλέο Γκαλιλέι (Galileo Galilei) μια από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες στην ιστορία της επιστήμης και πατέρας της σύγχρονης επιστήμης σύμφωνα με τον Άλμπερτ Άινσταιν και τον Στίβεν Χόκινγκ. Ο Ιταλός αστρονόμος και φυσικομαθηματικός που με την συμβολή του καθόρισε την εξέλιξη της επιστημονικής σκέψης.
Μια σπουδαία ανακάλυψη έγινε το 1609 από τον Γαλιλαίο, το τηλεσκόπιο, το οποίο κατάφερε σιγά σιγά και τελειοποίησε σε μεγάλο βαθμό. Με το τηλεσκόπιο του, έκανε σπουδαίες αστρονομικές παρατηρήσεις, επιβεβαιώνοντας τη θεωρία, που είχε διατυπώσει 60 χρόνια πριν από εκείνον, ο Πολωνός μαθηματικός Κοπέρνικος, η οποία ήταν σε αντίθεση με τις αντιλήψεις που υπήρχαν μέχρι τότε ότι “Η γη κινείται γύρω από τον ήλιο” .
Σε πολύ νεαρή ηλικία, εικοσιπέντε χρονών, μια μελέτη του σχετικά με το κέντρο βάρους των στερεών σωμάτων τον έκανε καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας.
Οι παρατηρήσεις και οι ανακοινώσεις του Γαλιλαίου φαινόταν προκλητικές και ήταν λογικό να προκαλέσουν ποικίλες αντιδράσεις εκείνη τη συντηρητική εποχή. Όπως ήταν αναμενόμενο δημιουργήθηκε ένα κίνημα, μια πραγματική επανάσταση, στους ακαδημαϊκούς και στους εκκλησιαστικούς κύκλους, οι οποίοι τον κατηγορούσαν ως απατεώνα και αιρετικό.
Ο Γαλιλαίος βέβαια δεν πτοήθηκε από όλα αυτά, αλλά τους προσκάλεσε, να παραστούν σε μια δημόσια επίδειξη των πειραμάτων του. ‘Ετσι θριάμβευσε η αλήθεια, έπαψαν να μιλούν για λίγο οι κατήγοροι του και ο Γαλιλαίος συνέχισε τη διδασκαλία του, με μεγαλύτερο θάρρος και τόλμη!
Οι επιθέσεις όμως και οι συκοφαντίες των αντιφρονούντων εναντίων του συνεχίστηκαν με μεγαλύτερη σφοδρότητα και όσο διαδιδόταν η φήμη και η διδασκαλία του, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο φθόνος για τον Γαλιλαίο.
‘Ετσι στις 5 Μαρτίου του 1616 με απόφαση της τότε επίσημης εκκλησίας, έθεσαν το βιβλίο του σε απαγόρευση, το περιέλαβαν στον “Πίνακα των απαγορευμένων βιβλίων”Index librorum prohibitorum και έσυραν τον Γαλιλαίο ενώπιον του δικαστηρίου της Ιερής Εξέτασης, με την κατηγορία ότι ήταν αιρετικός και η διδασκαλία του για την κίνηση της γης ήταν αντίθετη με την Αγία Γραφή.
Ο Γαλιλαίος αναγκάσθηκε να αναιρέσει και ν’ απαρνηθεί τη διδασκαλία του, θέλοντας να αποφύγει το θάνατο στην πυρά. ‘Είναι γνωστό,πως μόλις απέφυγε το θάνατο, γύρισε το κεφάλι του στην άλλη πλευρά και ψιθύρισε “και όμως κινείται”. Με αυτό ήθελε να πει, ότι η αλήθεια παραμένει, ότι κι αν κάνουν οι άνθρωποι.
Παρόλο που αναίρεσε τη διδασκαλία του, καταδικάσθηκε σε φυλάκιση. Ο Πάπας όμως μετέτρεψε την ποινή του σε κατ’ οίκον περιορισμό που διατηρήθηκε για τα επόμενα επτά χρόνια.
Το 1637 ο Γαλιλαίος έχασε το φως του, πρόλαβε όμως να κάνει την τελευταία του ανακάλυψη, όταν με το τηλεσκόπιο του παρατήρησε τις ημερήσιες ταλαντώσεις της Σελήνης γύρω από τον άξονά της.
Παρακολουθήστε ένα αξιόλογο ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα του ιδρύματος Ευγενίδου «Γαλιλαίος: Η Μάχη στην Αυγή της Σύγχρονης Επιστήμης».
