Του Γιώργου Δημητρακόπουλου
Η απόφαση του Αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών να ενημερώσει τις αρμόδιες Επιτροπές του Κογκρέσου για την προτεινόμενη άμεση πώληση του αντιαεροπορικού αντιπυραυλικού συστήματος PATRIOT,στην Τουρκία, δημιουργεί , χωρίς αμφιβολία, ερωτήματα και σκεπτικισμό,ιδιαίτερα μάλιστα αφού η σχετική απόφαση λαμβάνεται λίγες μόνο ημέρες μετά την ανακοίνωση για την νέα στρατηγική σχέση ΗΠΑ-Ελλάδας, αλλά και τις δηλώσεις Αμερικανών αξιωματούχων για την ανάγκη σεβασμού των δικαιωμάτων της Κύπρου για έρευνες εντός της Κυπριακής ΑΟΖ και την προστασία των Αμερικανικών εταιρειών ( Βλ. EXXON/MOBIL) που διεξάγουν τις έρευνες αυτές. Είναι μάλλον βέβαιο ότι τόσο η αναβάθμιση της Ελλάδας όσο και οι δηλώσεις περί της ανάγκης προστασίας της Κύπρου από έξωθεν απειλές με φόντο τις έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ, ενόχλησαν αρκετά την Άγκυρα.
Αν και η Ρωσία είναι η λέξη κλειδί στην συγκεκριμένη απόφαση του Αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών και φυσικά και του Υπουργείου Άμυνας, αφού Αξιωματούχοι και των δύο υπουργείων θεωρούν ότι πρέπει να αποτρέψουν πάση θυσία την απόκτηση από την Τουρκία,του Ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400, γιατί θεωρούν ότι σε μία τέτοια περίπτωση άκρως απόρρητα στοιχεία του προγράμματος F35 στο οποίο μετέχει ενεργά και η Τουρκία και το οποίο έχει σχεδιαστεί για να παρακάμπτει το σύστημα αυτό, μπορεί να βρεθούν στα χέρια των Ρώσων με συνέπεια η Ρωσική αντιαεροπορική άμυνα να βελτιωθεί σημαντικά, εν τούτοις η απόφαση του Αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών πρέπει να απασχολήσει σοβαρά και την Ελλάδα και την Κύπρο.
Πρώτον γιατί υποδηλώνει ότι παρά τα προβλήματα που υπάρχουν στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία, οι ΗΠΑ δεν είναι διατεθειμένες να αφήσουν την ολοκληρωτική κατάρρευση των σχέσεων αυτών, ωθώντας με τον τρόπο αυτό μία χώρα μέλος του ΝΑΤΟ όπως η Τουρκία, στην αγκαλιά της Ρωσίας σε μία περίοδο που η τελευταία προσπαθεί με κινήσεις της να ενισχύσει τη θέση της και αυξήσει την επιρροή της στο διεθνές σύστημα, ενοχλώντας με τον τρόπο αυτό τις ΗΠΑ που βλέπουν τα διεθνή συμφέροντα τους να απειλούνται.
Δεύτερον γιατί αποκαλύπτει , για μία ακόμη φορά την πολιτική των ίσων αποστάσεων απέναντι στην Ελλάδα και την Τουρκία, μια πολιτική που ξεκίνησε αμέσως μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και συνεχίζεται ως τις ημέρες μας. Αυτή η Αμερικανική λογική διαφαίνεται και μέσα από το περιεχόμενο των δηλώσεων Αμερικανών αξιωματούχων σχετικά με τα κρίσιμα θέματα που συνιστούν τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα και την Κύπρο.
Και τρίτον γιατί η προμήθεια του αντιπυραυλικού- αντιαεροπορικού συστήματος PATRIOT, από την Τουρκία σε συνδυασμό με το πρόγραμμα F35 στο οποίο αυτή συμμετέχει, διαταράσσει ουσιαστικά την ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο και κατ’επέκταση στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Οι παλαιότεροι θα θυμούνται ότι αμέσως μετά την άρση στην αποστολή όπλων προς την Τουρκία, το 1978, που το Αμερικανικό Κογκρέσο είχε το 1974 επιβάλλει στη χώρα αυτή λόγω της εισβολής και παράνομης κατοχής Κυπριακών εδαφών,Έλληνες και Κύπριοι πολιτικοί και αξιωματούχοι έδωσαν σκληρές μάχες στην Αμερικανική πρωτεύουσα ώστε να επικρατήσει η λογική της διατήρησης της ισορροπίας δυνάμεων στο Αιγαίο με στόχο την αποτροπή νέας Τουρκικής επίθεσης, πράγμα που χάρις και στην βοήθεια Αμερικανών και ομογενών Γερουσιαστών και Βουλευτών είχε επιτευχθεί με την εισαγωγή της αρχής της τήρησης της αναλογίας 7 προς 10 στην χορηγούμενη από τις ΗΠΑ στρατιωτική βοήθεια στην Ελλάδα και την Τουρκία. Έκτοτε η αρχή αυτή τηρήθηκε, ακόμη και όταν σταμάτησε η παροχή Αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας , μέσα από τις διαδικασίες προμήθειας Αμερικανικού αμυντικού υλικού.
Με βάση αφενός τις Τουρκικές προκλήσεις σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου αφετέρου την πρόσφατη αναβάθμιση της Ελλάδας σε στρατηγικό εταίρο των ΗΠΑ καλό θα ήταν να εξετασθούν άμεσα τρόποι ώστε να αντισταθμισθεί η επικείμενη σοβαρή διατάραξη της ισορροπίας δυνάμεων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο με την Αμερικανική απόφαση για την προμήθεια του συστήματος PATRIOT , στην Τουρκία, με στόχο βέβαια να αποτραπούν «θερμά» επεισόδια στην ήδη εύφλεκτη περιοχή του Αιγαίου και της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.